درباره ازدواج و طلبه گی

پرسش 1:
درباره ازدواج و طلبه گي
شرح : بنده طلبه حوزه مشکات هستم و 26 سال دارم و پايه سوم.1. آيا ازدواج براي ما در اين سن با توجه به تحصيل به صلاح است؟ اگر مجرد بودن باعث بروز مشکلاتي مانند عدم تمرکز، احساس تنهايي و ... شده باشد چطور؟

پاسخ:
پرسشگر گرامي، با سلام و سپاس از ارتباط­تان با مرکز ملي پاسخگويي به سوالات ديني
وقتى سخن از سن ازدواج مى‏شود، دو نکته را بايد مد نظر داشت:
1- ازدواج يک زمان صد در صد معين شده و قانون ثابتي براى همه انسان‏ها ندارد.
2- سن ازدواج علاوه بر نياز فردي، از شرايط اجتماعى و نياز نوعى نيز متأثر مى‏گردد.
زمان ازدواج به چند عامل بستگى دارد:
1ـ از نظر فقهي براى افرادى که به وسيله ازدواج نکردن به گناه آلوده مى‏شوند ازدواج نمودن واجب است . بر اساس اين معيار زمان و سن خاص را نمى‏توان معرفى نمود. درهر زمانى و در هر سنى که حفظ گوهر پاکى براي او سخت گردد، به گونه‏اى که به ‏رغم فراهم آوري مقدمات و رعايت اصول ا خلاقى و احکام فقهى همچنان از تيررس شيطان در امان نباشد و از تهديد نفس اماره و آلوده شدن مصون نباشد ، بايد ازدواج کند.
2ـ رسيدن به بلوغ جنسى و رشد فکرى و اجتماعى و اخلاقى، يعنى هر چند که آدمى بتواند غرائز خود را کنترل کند و خواهشهاى گذرا او را تهديد ننمايد، اما وقتى به رشد فکرى و عقلى و اجتماعى و اخلاقى دست يافت، جهت بقاى نسل آدمى و رشد شخصيت خود و تکامل اخلاقى و معنوى خويش و رسيدن به آرامش فکري و روحي و به طور کلي بهره مندي از فوايد و آثار مثبت ازدواج، به آن اقدام خواهد کرد . در اين جا نيز نمى‏توان به صورت قطعى سن معينى را بيان نمود، ولى معمولاً دختران بين سنين 16 ـ 22 به اين بلوغ و رشد مى‏رسند و البته کسانى هم زودتر و يا ديرتر به اين بلوغ فکري و اجتماعي مى‏رسند.
اين موضوع مي تواند در فرهنگ ها و مناطق مختلف متغير باشد. بنابراين شرايط اجتماعي و منطقه اي را نيز بايد در نظر داشت.
3ـ گاهى اوقات ،به رغم رسيدن به رشد و بلوغ لازم، اشتغال به تحصيل يا ارائه خدمات عالي تر و برتر موجب تأخير در ازواج مى‏شود.
به هرحال از بين عوامل بيان شده ، عامل نخست جايگاه ويژه دارد. چرا که در صورت بروز آن ديگر نمى‏تواند گفت مى‏خواهم درس بخوانم و رشد اجتماعى ندارم. در اينجا بايد ازواج نمود ؛ زيرا حفظ پاکى و عفاف از هر گوهرى ارزشمندتر است. توصيه ما با توجه به سن شما، اين است که اگر با ازدواج دچار مشکل مادي حاد يا مشکلات ديگر نمي شويد بهتر است ازدواج کنيد و يا در صدد فراهم کردن مقدمات آن باشيد وعقد نماييد و دوران عقد طولاني داشته باشيد تا هم روح و روان شما آرام باشد هم به درس خواندنتان لطمه اي وارد نشود.
پرسش 2:
آيا ازدواج با دختري که پدرش خمس نمي دهد اشکال دارد؟ از نظر اخلاقي چطور؟ آيا لازم است تحقيق کنيم که آيا اصلا سال خمسي دارند و يا اصلا مشمول پرداخت خمس مي شده اند يا خير؟

پاسخ:

با توجه به اينکه يقين نداريد که خمس بر آن پدر واجب مي شود يا نه و همچنين يقين نداريد که او خمس خود را پرداخت مي کند يا نه، ارتباط با آن خانواده از نظر شرعي اشکال ندارد. تحقيق هم بر شما لازم نيست. (1)
اما در رابطه با ازدواج بايد بگوييم که انسان بايد فاکتور هاي متعددي را براي انتخاب همسر در نظر بگيرد و مسلما از فاکتور هاي مهم براي اين کار ،ميزان تقيد زن و خانواده او نسبت به تکاليف شرعي است.
در روايات هم نسبت به دين و تقيد زن و پدر او نسبت به احکام اسلام سفارش شده است. اما همان گونه که گفتيم انسان براي ازدواج بايد معيار ها و فاکتور هاي مختلفي را در نظر بگيرد به صورت کلي نمي توان نسبت به يک ازدواج پاسخ مثبت و يا منفي داد و شما براي راهنمايي بهتر مي توانيد با مشاورين مورد اعتماد و متخصص مشورت کنيد.
پي نوشت:
1. آيت الله خامنه اي ، اجوبه استفتائات ، س 929 و س 930.
پرسش 3:
شهريه طلبه گي به چه عنواني پرداخت مي شود؟ آيا به اين شرط پرداخت مي شود که فرد در آينده به تبيين و تبليغ مسائل ديني مي پردازد؟ در اين صورت مبلغ شهريه شبهه ناک است؟و آيا در قبال دريافت شهريه موظف است در منزل هم وقت براي مطالعه دروس حوزوي بگذارد؟ در صورتي که در منزل در ساعات غيردرسي قادر به انجام کاري-مرتبط با دروس حوزوي يا غيرمرتبط- انجام بدهد که معادل مبلغ شهريه يا در حدود آن درآمد داشته باشد بازهم مي تواند از شهريه استفاده کند؟خواهشا توضيحاتي در باره مسئوليت طلبه و خانواده اش و چگونگي مصرف شهريه بفرماييد.
پاسخ:

از وظايف يک طلبه و روحاني اين است که به هر صورتي، مروج دين و احکام شريعت باشد و در خدمت اسلام و مسلمين باشد و براي اين کار بايد درس بخواند و مطالعه داشته باشد.
البته براي اطلاع از حد و مقدار اين کار بايد نياز جامعه و توان خود شخص را در نظر گرفت و شهريه اي که پرداخت مي شود در مقابل اين خدمت مي باشد.
اما در رابطه با اينکه شهريه حوزه به چه کساني تعلق مي گيرد با توجه به اينکه مقررات دفاتر مراجع مختلف مي باشد نمي توان به صورت کلي پاسخ داد، مثلا برخي ار دفاتر مي فرمايند که شهريه اختصاص به کساني دارد که مشغول تحصيل مي باشند و برخي مي گويند اگر کسي حقوق ثابت بالاي سيصد هزار تومان داشته باشد، نمي تواند از آن دفتر شهريه بگيرد و ... شما براي اطلاع از مقررات شهريه بايد با دفتر همان مرجع تقليد تماس بگيريد. (1)
پي نوشت :
1. سوال تلفني از دفتر آيت الله خامنه اي. (7746666-0251).