احکام شرعی از طرف خداوند فرستاده شده و به وسیله پیامبر یا معصومان بیان شده، در آنها مصلحت هایی برای انسانها در جهت سعادت و کمال قرار دارد، یا مفاسد واقعی که به خاطر آن ها خداوند نهی کرده است، اگر چه از مصالح و مفاسد واقعی آگاهی کامل نداریم، اما می دانیم اين امور به حقيقت سعادت انسان بر مي گردد و ضرورتا در مورد سلامت جسماني نيست، هرچند مي تواند در اين خصوص هم باشد كه مواردي از آن كشف شده و یا به مرور زمان و در اثر پیشرفت دانش بشری کشف خواهد شد.
اما حرمت برخی خوراکی‏ها و نوشیدنی‏ها از جنبه‏های مختلف قابل بررسی است:
1. جسمی و بهداشت فردی:
در این باره اگر چه برخی از میکروب‏ها را با پیشرفت علمی و با ابزارهای مختلف بتوان از بین برد، اما اطمینان خاطر نسبت به نابودی تمامی موارد ضرر رسان مشکل است. چنان که ثابت شده برخی میکروب‏ها مثل ميكروبي كه در گوشت خوك وجود دارد (انگل تريشين)، پس از حرارت‏رسانی، سپر حرارتی [=هاگ] برای خود ایجاد می‏کنند، به طوری که تا 400 درجه سانتیگراد نیز می‏توانند مقاومت نمايند.
بر فرض صحت اين ادعا نوع پرورش اين حيوان در محيط هاي سالم نمي تواند مانع وجود انگل يا از بين رفتن آن شود. البته همه اين امور تنها در حد احتمال است. چه بسا اصلا از نگاه شرع، ضررهاي جسمي يا اموري نظير احتمال ذكر شده، مورد نظر در حكم حرمت استفاده از گوشت اين حيوان نباشد.
2. روانی و معنوی:
بر فرض که تمامی آلودگی‏های ظاهری آن از بین برود، خوردن گوشت خوك، چه بسا تأثیرات منفی روحی و معنوی داشته باشد. زیرا آن طور که گفته شده است، خوک از فضولات و پس‏ مانده‏ها تغذیه می‏کند. میان حیوانات به عنوان حیوان بی‏غیرت از آن یاد می‏شود که هیچ حمایتی از ماده خود نشان نمی‏دهد. در صورتی که از شتر به عنوان حیوان با غيرت یاد می‏شود، به طوری که نمی‏توان شتر دیگری را در مقابل او کشت. گوسفند حیوان رام و آرامی است. چه بسا با تغذیه از این گونه حیوانات، آثار روانی و روحی آن¬ها نیز به انسان منتقل شود. اگر چه به میزان محدود و ناشناخته باشد. امروزه در علوم تأثیر غذاها بر روح و روان مورد توجه قرار گرفته و مسأله اي ثابت شده است.
در روايات هم نظير همين مسائل روحي و غير مادي به عنوان دليل اجتناب از خوردن گوشت خوك ياد شده است ( شيخ صدوق، الأمالي، ص 666).
در نتيجه به طور مشخص نمي توان گفت اين گونه احكام و حرمت ها جهت مشكلات بهداشتي و ايجاد بيماري هاي جسمي در انسان يا تنها به خاطر برخي آثار روحي است تا نوع پرورش و نگهداري يا فرآوري و تهيه و توزيع گوشت اين حيوان، در حكم شرعي آن تاثير گذار باشد؛ البته در مجموع به نظر مي رسد احتمال قوي حكم حرمت گوشت خوك به سبب مسايل روحي و معنوي است كه در افراد به سبب خوردن آن به وجود مي آيد. اما براي ما آن چه لازم است، تبعيت و تسليم در برابر دستورات شرعي است، همان گونه كه در مورد همة امور شرعي، اصل و مبنا براي ما تسليم و تعبد است.