سلام عليکم . سال نو مبارک . سوال من برايم اهميت خاصي دارد .من عاشق عرفان و عرفا هستم به دليل شناخت درستشان از هستي و خالق ان و به اين دليل دوست دارم که حد اقل در اين مسير قدم بردارم ولي هر گاه به زندگي اين بزرگان نگاه ميکنم نقاط روشن و نشانه هاي بسياري ميبينم و پاکي بي نظيري که از ابتدا با انها بوده و وقتي به خود نگاه ميکنم گناهان زياد و نقاط تاريک حال چه کنم ؟ مني که ميخواهم چون انها شوم ولي بسيار گناه دارم که انها يکي از اين گناهان را هم ندارند! و به همين دلايل و بسياري دليل ناگفته ديگر سر در گم مانده ام روزي خوبم روزي بد ... حال چه کنم تا به مقصود رسم ؟ در ضمن من دانشجويم و خواهش مي کنم جواب تکراري ندهيد .
اجر شما با امام حسين <ع> .
يا علي .
پرسشگر گرامی با سلام و سپاس از ارتباط تان با این مرکز.
اینکه به فکر تکامل روحی و ترقی معنوی و سیر و سلوک الی الله افتاده اید، توفیق بزرگی نصیب تان شده است. امیدواریم در تحصیل معارف الهی و عمل به دستورهای دینی روز به روز موفق تر باشید.
دوست گرامی !
اولا: خداوند،به دلیل آیه:فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْها لا تَبْديلَ لِخَلْقِ اللَّه(1)و روایت نبوی صلی الله علیه و آله: كُلُّ مَوْلُودٍ يُولَدُ عَلَى الْفِطْرَةِ ...(2) همه را بر اساس توحید، پاک می آفریند. بعضی پاکی را حفظ کرده ، بعض دیگر آلوده می کنند .(3)
این را عرض کردیم تا گمان نشود پاکان ،تافتة جدا بافته هستند و ما گنهکار خلق شدیم و آن ها پاک و منزه.
ثانیا:خداوند به سوی ما بندگان در رحمتی دارد به نام «توبه» همان طور که خود توّاب است ،توبه کاران را نیز دوست دارد. پس راه توبه به روی همه گناهکاران ، باز است، زیرا خداوند غفور و رحیم است.
غرق گنه !ناامید مشو زدربار ما که عفو کردن بود در همه دم کار ما
توبه اگر حقیقی باشد و از اعماق جان برخیزد و گناهکار با همه وجودش از کرده خویش پشیمان باشد ،مقبول در گاه خدا می شود . آثار و برکات توبه نمایان می گردد. توبه کننده واقعی ، همواره در صدد کسب رضایت و خشنودی او می باشد.
آری خداوند نه تنها توبه بندگان گناهکار خود را می پذیرد، بلکه توبه کنندگان واقعی را دوست دارد.
با توبه حقیقی نه تنها آثار وضعی و تکلیفی گناه محو می شود و گناهکار از گناهان پاک می گردد، بلکه «محبوب» خدا می شود! چه این که خود فرمود: «اِنّ الله یحبّ التوابین» (4)؛ خداوند توبه کنندگان را دوست می دارد.
کسی که دوست و محبوب خدا شد، خدا عزیزش می کند؛ همه گناهان کبیره و صغیره او را می بخشد. پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله فرمود:
هنگامی که بنده ای توبه واقعی می کند، خدا او را دوست می دارد . بر گناه او پرده می پوشد. گناهان او را از یاد دو فرشته ای که گناهان او را نوشته اند، می برد. همچنین آثار آن را از اعضای بدنش و قطعه های زمین محو می کند تا در قیامت علیه او شهادت ندهند. پس او در حالی خدا را ملاقات می کند که هیچ چیزی بر ضد او شهادت نخواهد داد.(5)
در کلام دیگر فرمود: توبه کننده حبیب خداست، چون، پس از توبه حقیقی ، مثل کسی است که هیچ گناه نکرده است.(6)
رحمت خداوند به این اندازه ، خلاصه نمی شود، بلکه بدی ها را به حسنات تبدیل می نماید، همان طور که در قرآن شریف بشارت داده:« إِلاَّ مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُوْلئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ وَ كانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحيما» (7) (مگر كسى كه توبه كند و ايمان آورد و كار شايسته كند. پس خداوند بدي هاي شان را به نيكي ها تبديل مىكند، و خدا همواره آمرزنده مهربان است).
حال که فهمیدی خداوند با بندگانش چگونه معامله می کند،تصمیم قاطعانه ای بگیر که تا آخر عمر از گناه گریزان باشی. با خدا خالصانه پیمان ببند. از او درخواست کمک و یاری بنما که«لا حول و لاقوۀ الا بالله».
تمایل شما به عرفان بیانگر این حقیقت است که چراغی از نور توحید در عمق جان تان روشن است. روشنایی این چراغ را قدر بدان . مراقب باش که شیطان و هوس های درونی و گناهان آن را خاموش نکنند و تو را از نور به سوی ظلمات نبرند.
مقصد نهایی سیر و سلوک پویندگان راه خدا ،رسیدن به قله یقین و شهود قلبی حضرت حق است ؛همان جایگاهی که در مناجات شعبانیه بدین سان معرفی شده است:
إلهی هب لی کمال الانقطاع إلیک و...؛پروردگارا به من نهایت درجه گسستن از همه و پیوستن به خودت را ارزانی دار و...
برای رسیدن به عرفان و یقین دو راه وجود دارد :
1-راه علمی و تفکر در مسائل آن، و مطالعه آیات خداوند، همان طور که در سورة آل عمران آیه191می فرماید:«الَّذينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِياماً وَ قُعُوداً وَ عَلى جُنُوبِهِمْ وَ يَتَفَكَّرُونَ في خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً سُبْحانَكَ فَقِنا عَذابَ النَّارِ » ( همان ها كه خدا را در حال ايستاده و نشسته، و آن گاه كه بر پهلو خوابيدهاند، ياد مىكنند و در اسرار آفرينش آسمان ها و زمين مىانديشند (و مىگويند:) بار الها! اين ها را بيهوده نيافريدهاى! منزهى تو! ما را از عذاب آتش، نگاه دار )، تا اینکه به مرتبه علم الیقین برسد.
2- راه عملی و مداومت در ذکر خدا تا به مرتبه عین الیقین برسد. البته منظور از ذکر، تنها ذکر لسانی نیست، بلکه باید با تمام وجود، خود را در محضر خدا ببینیم . این معنی را بچشیم . با زبان حال و قال ذاکر خدا باشیم.
برای حرکت در مسیر عرفان عملی و خود سازی، چند مورد خدمت تان ارائه می شود ،ان شاءالله راهگشا باشد.
بعد از توبه و بازگشت ،بايد در طلب حضرت مقصود برآئيد. دست از طلب بر ندار تا به مقصد نايل شوی.
مرد بايد كز طلب و ز انتظار هر زمان صد جان كند در ره نثار
ني زماني از طلب ساكن شود ني دمي آسودنش ممكن شود
گر فرو استد زماني از طلب مرتدي باشد در اين ره بي ادب(8)
همان طور كه در آخرين آيه سوره كهف آمده:«...فمن كان يرجوا لقاء ربه فليعمل عملا صالحا و لايشرك بعبادة ربه احدا؛
هركس طالب ديدار پروردگار خویش است ،بايد خالصانه خداوند را عبادت نمايد و اعمال شايسته انجام بدهد».
در مرتبه نخست، مراقبه چند امر و مداومت بر آن الزامي است كه به اختصار به آن ها اشاره می نمائيم:
1.عمل به واجبات و ترك معاصي و محرمات . خداوند مي فرمايد:انما يتقبل الله من المتقين؛(9)
حقيقت جز اين نيست كه خداي متعال عمل را از صاحبان تقوا قبول مي كند.
اساس تقوا ،در انجام واجبات و ترك محرمات است.
2.مداومت بر تسبيح حضرت زهرا سلام الله عليها بعد از نمازهاي واجب.
امام صادق عليه السلام اين تسبيحات را متصلا انجام مي دادند،و آن را با چيزي قطع نمي كرد. (10)
همچنين فرمود:هركس اين تسبيح را قبل از اينكه حالت نماز را به هم بزند، به جا آورد، خداي متعال او را مشمول مغفرت خود مي گرداند. (11)
چه بهتر كه بعد از تسبيح «لااله الا الله»را هم با حضور قلب بگويد.
3.مداوت بر دعا
از جمله دعاي صباح و كميل و مناجات خمسه عشر. در مقام دعا به فقر و مسكنت خود توجه داشته باشد. بداند هر چه خير هست، همه به دست غني مطلق و رب العالمين است.
4. مداومت بر طهارت ( وضو )در همه اوقات.
رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمود:
هر چه می توانی در حالت طهارت باش که خدای متعال عمر تو را زیاد می کند .اگر توانستی شب و روز در همه اوقات بر حال طهارت باشی، این کار را بکن .برای اینکه اگر مرگ تو در حال طهارت برسد ، شهید بوده و در زمره شهدا خواهی بود.(12)
همچنین فرمود: مداومت بر طهارت داشته باش تا روزی برای تو وسعت پیدا کند.
6.مداومت بر تلاوت قرآن .
7.اظهار مودت به چهارده معصوم علیهم السلام مخصوصا نسبت به حضرت ولی عصر ارواحنا له الفداء،و توسل به آن حضرات و طلب شفاعت از آن ها .این امر از ارکان اصلی در سلوک عبودی است.
نکته:همه این اموری که بیان کردیم و موارد دیگری را که علما سفارش می کنند ،خوب بوده اما باید متوجه بود هیچ گاه میانه روی و اعتدال را نباید فراموش نمود.چه بسا انسان با افراط و تفریط غیر از ضرر چیزی عائدش نشود. در انجام دادن مستحبات، مقداری کم تر از آنچه میل درونی شماست، انجام بدهید تا برای شما ملال آور نبوده و بتوانید مداومت داشته باشید.
پاینده و پیروز باشید.
پی نوشت ها:
1.روم(30)آیه30.
2. علامه مجلسی،بحار الأنوار ،ج 58،ص188،اسلاميه، تهران.
3.علامه حسن زاده آملی،الهی نامه.
4.مائده(5)آیه7.
5.ملا محمد مهدى نراقى،جامع السعادات،ج 3،ص150. اعلمى، بيروت.
6.شیخ حر عاملی،وسائل الشیعه،ج 5،ص 276،آل البیت،قم،1409ق.
7.الفرقان(28)آیه70.
8.منطق الطیر ،عطار نیشابوری.
9.مائده،آیه27.
10.شیخ کلینی،فروع کافی،کتاب الصلاه،باب التعقیب. مؤسسة دار الحديث العلمية الثقافية، قم،1429 ق- 1387 ش.
11.وسائل الشیعه،ج 1،ص 268-269.
12. کنز العمال،ج 16،ص 129 .