اذان

پرسش: اذان
شرح : زماني كه داشت صداي اذان از راديو پخش مي شد، از چند تن از دوستانم كه داشتند با هم صحبت مي كردند خواستم موقع اذان حرف نزنند و دليل آن را «لال محشور شدن در قيامت» طبق قول امامان معصوم عنوان كردم، اما بعدا متوجه شدم كه روايت مربوطه را اشتباه معني كرده ام. (روايت: يتلجلج لسانه عند الموت). آيا روايتي مطابق حرفي كه زده ام نيز از معصوم صادر شده است يا نه و اگر صادر نشده، براي جبران چه بايد بكنم؟
پاسخ:
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مركزدر نرم افزار هایی که داشتیم ، جستجو نمودیم . حدیثی به این عبارت و مضمون نیافتیم . فقط در کتاب "شرح الازهار " از امام احمد مرتضی از فقهای زیدی آمده :
از خط بعض عالمان نقل شده : "من تکلم عند الاذان تلجلج لسانه عند الموت؛ هر کس هنگام اذان سخن بگوید ، زبانش هنگام مرگ گیر می کند" (1) که اولا این سخن یک فقیه زیدی است ،نه یک فقیه شیعه امامی.
ثانیا آن را از یک فرد ناشناخته نقل کرده است ،نه از امام معصوم و از این رو اعتبار ندارد.
در وسائل الشیعه هم بابی داریم تحت عنوان "جواز سخن گفتن در اذان و کراهت سخن گفتن در اقامه و بعد از آن مگر کلامی که مربوط به نماز باشد"(2) از این عنوان و احادیث ذیل آن معلوم می شود که سخن گفتن مؤذن در بین فصول اذان و سخن گفتن دیگران هنگام شنیدن اذان کراهت ندارد.
آیت الله فاضل لنکرانی نیز در "نهایه التقریر" (3) مفصل بحث کرده اند که سخن گفتن در بین اذان و در بین اقامه برای مؤذن و برای کسانی که می شنوند و برای کسانی که در مسجد برای ادای نماز به جماعت جمع شده اند و منتظر تمام شدن اذان و اقامه برای خواندن نماز هستند ، چه حکمی دارد که در غالب موارد حکم به جواز داده شده ؛ در بعض موارد (مثل سخن گفتن در اقامه برای گوینده اقامه و برای شنوندگان منتظر اقامه نماز) حکم به کراهت داده اند . ایشان هم در این بحث مفصل روایتی مشابه روایت ادعایی شما ندارند. خلاصه این که سخن گفتن هنگام پخش اذان از رادیو و گوش دادن به آن هیچ منعی ندارد . چنین روایتی وجود خارجی ندارد.
باید شجاعانه به آنان اعلام کنید که اشتباه کرده و سخن گفتن هنگام شنیدن اذان کراهت ندارد.
پی نوشت ها:
1. الامام احمد المرتضی ، شرح الازهار ، صنعای یمن ، مکتبه غمضان ، ج1 ، ص 225.
2. حر عاملی ، وسایل الشیعه ، بیروت ، دار احیاء التراث العربی ، 1104 ق ، ج4 ، ص628-630.
3. بروجردی ، مقرر فاضل لنکرانی ، نهایه التقریر ، ج1 ، ص 489.

پرسش:
صحبت نكردن موقع اذان دقيقا به چه معناست؟ آيا موقع شنيدن كلمات اذان سكوت كنيم يا موقع وارد شدن وقت اذان؟ يعني چه اذان از راديو پخش بشود و چه نشود. و آيا مثلا مي شود صداي راديو را كم و صحبت كرد؟
پاسخ:
مستحب است انسان در موقع اذان گفتن رو به قبله بایستد. استحباب در تشهد اذان بیش تر سفارش شده است .با وضو یا غسل باشد . دو انگشت را در دو گوش بگذارد. صدا را بلند نماید و بکشد . بین جمله های اذان کمی فاصله دهد و بین آن ها حرف نزند . ( 1 ) مقصود از حرف نزدن بین اذان این است : هنگامی که اراده کردید اذان بگوئید، در وسط اذان با دیگران صحبت نکنید . اما اگر کس دیگری اذان می گوید یا از رادیو اذان را می شنوید، صحبت کردن در موقع اذان گفتن اشکال ندارد .
پی نوشت :
1 . آیت الله وحید خراسانی ، توضیح المسائل ، م 947 .