چگونه بايد توبه كرد ؟
راه توبه چيست؟
هر وقت كه توبه كنيم پاك و منزه ميشويم؟

پرسشگر محترم با سلام و تشکر از ارتباطتان با این مرکز؛
از این که در عنفوان سن پرحرارت و پرطراوت جوانی در اندیشه ساختن روح و جان خویش بر آمده تا با عزم و اراده قوی در راه پاکی و کسب رضایت خداوند قدم نهید ، خرسندیم‌. امیدواریم که اراده پولادین خود را به کار بسته و روح خویش را از زندان معاصی و پلیدی ها رهایی بخشید. در این صورت به یقین‌، نسیم دلنواز عفو و رحمت پروردگاری کریم و رئوف که توبه گنندگان درگاهش را در شمار محبوب ترین بندگان می‌شمرد، شامل حال تان خواهد شد.
توبه و پشیمانی از گناه توفیقی است که انسان را از گناه پاک و پاکیزه می نماید . انسان بعد از توبه مورد عنایت خدا قرار می گیرد . حتی خدا وعده داده است که گناهان شخص توبه کار را نه تنها از ذهن کسانی که شاهد گناه او بوده اند ، پاک می کنم ، بلکه از یاد ملائکه مقرب و حتی خود هم می زدایم.
چگونه توبه کنم ؟
برادر عزیز!
اظهار پشیمانی در پیشگاه الهی دستور خاصی ندارد. مهم عزم بر ترک گناه و ندامت و پشیمانی درونی است . اگر کسی به این حالت دست یافت ، حقیقت توبه در او محقق شده و مراحل دیگر توبه برای رسیدن به مراتب بالاتری از کمالات است.
توبه که به معنی پشیمانی واقعی از معصیت است ، موجب بخشش گناه شده و صفحه قلب را از آلودگی پاک و تیرگی را مبدّل به روشنایی می سازد. گناه هر چه باشد ، قابل توبه است . توبه از آن در درگاه الهی پذیرفته می شود ،به شرط آن که توبه حقیقی باشد ؛یعنی انسان از عمق دل توبه کرده باشد. مکتب تربیتی اسلام تمام آلودگان به گناه را دعوت می کند که برای اصلاح خویش و جبران گذشته، از در توبه (که راه رحمت الهی است) وارد شوند و سعادت خود را باز یابند.
توبه هر گاه حقیقى و واقعى باشد و از اعماق جان برخیزد و جامع شرایط باشد و واقعاً از گناهى که مرتکب شده ، احساس خجلت و ندامت کند و خود را در پیشگاه خدا شرمنده ببیند و در صدد کسب رضاى حق تعالى باشد ، مقبول درگاه احدیت واقع شده و آثار و برکاتش نمایان مى گردد و پاک ومنزه می شود . هر چند گناه بزرگ یا بسیار باشد. قرآن کریم مى فرماید: ای بندگانی که بر خود اسراف و ستم کردید ! از رحمت خدا مأیوس نشوید که خدا همه گناهان را مى آمرزد ؛ زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است .(1)
اما در عین حال توبه آداب خاصی دارد که باید آن را از مستحبات توبه دانست که عبارتند از:
1. سه روز روزه گرفتن؛
2. غسل توبه؛
3. خواندن چهار رکعت نماز؛
در روز یکشنبه ماه ذی‏قعده رسول‏خدا (ص) به یارانش فرمود: کیست که بخواهد توبه کند؟ گفتند: همه می‏خواهیم توبه کنیم، حضرت فرمود: غسل کنید و وضو بگیرید و چهار رکعت نماز بخوانید. در هر رکعت پس از حمد، سوره «قل هو الله» را سه مرتبه و «قل اعوذ برب الناس و قل اعوذ برب الفلق» را یک مرتبه بخوانید، پس هفتاد مرتبه استغفار کنید و آخرش بگویید: «لا حول ولا قول الا باالله العلی العظیم»، نیز این دعا را بخوانید:
«یا عَزِیزُ، یا غَفّارُ، اغْفِرلی ذُنُوبِی وَ ذُنُوبَ جَمِیعِ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ فانه لا یغْفِرُ الذُّنُوبَ اًّلاّ أنْتَ» .
هر کس از امت من این عمل را به‏ جا آورد، از آسمان ندا می‏شود که توبه‏ات پذیرفته و گناهانت آمرزیده شد. اصحاب گفتند: اگر کسی این عمل را در غیر این ماه به ‏جا آورد ، چگونه است؟ حضرت فرمود: مثل همان است که بیان کردم. این کلمات را جبرئیل در شب معراج به من یاد داد. (2)
4. دعاهای توبه؛
مناسب است کسی که می‏خواهد توبه کند، دعاهای توبه‏ای را که از ائمه معصومین وارد شده‏ است، به ویژه دعاهای صحیفه سجادیه، مخصوصاً دعای 31 و یا مناجات خمسْ عشر، به‏ خصوص مناجات تائبین را بخواند.
5. استغفار (درخواست بخشش)؛
قرآن مجید می‏فرماید: «وَ یا قَوْمِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکمْ ثُمَّ تُوبُوا اِلَیهِ؛ (3) ای قوم! از خدا آمرزش بخواهید، سپس به سوی او توبه کنید ! » .
پرسیده اید : هر وقت كه توبه كنيم پاك و منزه مي شويم؟
نیز بر اساس روایات، توبه آثار گناهان را محو می‌کند . در این صورت دغدغه‌ای برای گناهکار باقی نمی‌ماند. امام باقر(ع)می فرماید: «التائب من الذنب کمن لا ذنب له؛(4) کسی که از گناه توبه کند، مانند کسی است که گناه نکرده باشد».

پی‌نوشت‌ها:
1. زمر(39) ، آیه 53 .
2. سيد على بن موسى بن طاوس، إقبال الأعمال، دار الكتب الإسلامية تهران، 1367 هجرى شمسى، ص 308.
3. هود (11) آیه 3 و 52 و 90.
4. کلینی ،اصول کافی، ‏ ترجمه حاج سيد جواد مصطفوى‏ ، كتاب فروشى علميه اسلاميه ،ج 3، ص 109.