ميت

پرسش: ميت
شرح : آيا و قتي شخص مرده اي را تلقين مي دهيم، ديگه پيش نكير و منكر مشكلي نداره؟
پاسخ:
با سلام و تشکر به خاطر ارتباط تان با این مرکز.
فلسفه تلقين حقايق ايماني و اعتقادي به انسان در حال احتضار (هنگام مردن) و يا به هنگام قرار گرفتن در قبر براي اين است كه انسان در آن باورها و اعتقادات كه به آن‌ها ايمان داشته است ،تجديد خاطره نمايد . اگر بر اثر فشار‌هاي تلخ جان دادن در مراحل مختلف آن‌ها را فراموش كرده ، دوباره به خاطر بياورد . هنگامي كه مأموران الهي يعني نكير و منكر براي بازجوئي او مي‌آيند و همان حقايق اعتقادي را از او مي‌پرسند ، بتواند جواب بدهد. اگر جواب درست داد، طبق روايات ديگر رنج و عذابي بر او نيست . اگر نتوانست جواب بدهد ،گرفتار رنج خواهد شد.
. در روایتی آمده:«وقتی آن مأموران الهی وارد قبر مؤمن می‌شوند، از او از توحید و نبوت و امام سؤال می‌کنند، مؤمن به راحتی جواب می‌دهد. بعد آن ها می‌گوید :بخواب مثل عروس و رَوح و ریحان بهشتی بر او وارد می‌شوند. اما وقتی بر قبر کافر داخل می‌شود، از عقاید الهی از او سؤال می‌کنند. او نمی‌تواند جواب دهد. آن دو مأمور الهی با گُرز آهنین چنان او را می‌زنند که او در قبرش متلاشی می‌گردد . آن گاه تا قیامت در قبر گرفتار عذاب می‌شود».(1)
تلقین مثل باران است که در سرمین مساعد وقتی بارید ،موجب سر سبزی می شود وگرنه چه بسا در سرزمین شوره زار و یا سخت شاید بی اثر و یا کم آثر باشد .تلقین نیز در کسی اثر می کند و برای او مفید است که زمینه ایمانی در وجود او باشد و اهل ایمان و عمل صالح باشد و گرنه معلوم نیست برای آن هنگام موثر باشد .
پی‌نوشت‌:
1. بحار الانوار، ج 6، ص 263، نشر دار الاحیاء للتراث العربی، بیروت 1403ق.

پرسش: آيا وقتي خاك كربلا را با مرده دفن مي كنيم ،تاثيري داره؟

پاسخ:
يكي از مستحبات دفن ميت اين است كه مقداري از تربت امام حسين (ع) همراه ميت در قبر قرار داده شود چنان که در حدیثی از امام رضا (ع) نقل شده:«وَ يُجْعَلُ مَعَهُ فِي أَكْفَانِهِ شَيْ‏ءٌ مِنْ طِينِ الْقَبْرِ وَ تُرْبَةِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ؛(1) در کفن میت مقداری از گل قبر و تربت حسین بن علی (ع) قرار داده شود».
فقها دليل اين كار را طلب بركت و رحمت براي ميت و دور شدن ميت از عذاب الهي دانستند؛
علامه حلي (ره) داستاني را در اين زمينه نقل مي كند كه زن زناكاري بود . فرزنداني كه از زنا متولد مي شدند ، براي مخفي نمودن از فاميل خود آتش مي زد و آن ها را مي سوزاند . تنها كسي كه از اين مسئله با خبر بود، مادر اين زن بود. زماني كه اين زن، مُرد و او را دفن كردند، زمين بدن زن را قبول نمي كرد . به جاي ديگر او را منتقل كردند. باز هم زمين بدن اين زن را قبول نکرد . اطرافيان زن نزد امام صادق (ع) رفتند و ماجرا را براي حضرت تعريف كردند. حضرت رو كرد به مادر زن، و فرمود : مرتكب چه گناهاني در زندگي خود مي شد؟ مادر ، داستان را براي حضرت تعريف كرد و امام فرمود :
زمين، بدن اين زن را قبول نمي كند. زيرا مخلوقات خدا را به وسيله عذابي كه مختص به خداست (يعني سوزاندن در آتش) عذاب مي كرد.
سپس حضرت دستور داد مقداري از تربت امام حسين (ع) در قبر زن قرار دهند .وقتي اين كار را انجام دادند، خداوند متعال هم اين جنبه از معصيت زن را پوشاند . زمين بدن زن را قبول كرد.(2)دقت كنيد در روايت بيان نشده كه زن با واسطه تربت بهشتي شد اما بي تاثير نبود .
با توجه به نكات مذكور روشن مي شود كه قرار دادن تربت امام در قبر ميت، باعث كاهش عذاب و جلب بركت و رحمت الهي براي ميت مي گردد.
پي نوشت ها:
1. مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، ج‏2، ص 217.
2. منتهى المطلب في تحقيق المذهب، علامه حلي، ج‌7، ص 386 ؛
وسائل الشيعه، شيخ حر عاملي، ج3‌، ص 29‌.