حدیث لولاک یا علی ما عرف المومنون من بعدی دلالت بر کدام وزگی امام علی مکند

پرسش: جبرییل در کدام سر زمین نازل شد؟
شرح : حدیث «لولاک یا علی ما عرف المومنون من بعدی »دلالت بر کدام ويژگی امام علی می کند؟
پاسخ: پرسشگر گرامی با سلام سپاس از ارتباط تان با این مرکز

سوال شما در واقع شامل دو سوال است.
پاسخ سوال اول:
در سوال نوعی ابهام وجود دارد. امید است سوال تان را در مکاتبه بعدی شفاف مطرح نمائید، ولی شاید بتوان گفت که وظیفه جبرئیل رساندن پیام خدا به پیامبران الهی خصوصا حضرت رسول اکرم (ص) است، یعنی در هر مکانی که پیامبران الهی برای مردم مبعوث شدند ،همان جا سرزمین نزول جبرئیل هم می تواند باشد که بیان همه آن ها از فرصت ما خارج است. پیامبراسلام (ص) در 23سال بعثت در مکه و مدینه حضور داشتند. کلام وحی را دریافت می کردند. محل نزول جبرئیل گرچه موقت مکه و مدینه است.
پاسخ سوال دوم:
این حدیث در بسیاری از منابع شیعه و سنی نقل شده است. علی (ع) معیار و میزان و سنجش ایمان افراد است که به وسیله او منافق و مومن شناخته می شود. کسی که منافق است، یقینا با علی (ع) کینه و عداوت دارد.
به بعضی از این نقل ها اشاره می کنیم:
« الحسين بن علي قال: حدّثني أبي عليّ بن أبي طالب (ع)قال: قال رسول اللَّه (ص): يا عليّ لولاك ما عرف المؤمنون من بعدي؛حسين بن على (ع) فرمود: پدرم على بن ابى طالب (ع) براى من نقل كرد كه پيامبر (ص) فرمود: اى على! اگر تو نبودى، اهل ايمان پس از من شناخته نمى‏شدند.»(1)
شافعى ابن مغازلى در كتاب خود به چند طريق روايت كرده است كه: پيامبر (ص) به على (ع) فرمود:
«لو لا انت يا علىّ ما عرف المؤمنون بعدى؛(2) يا على! اگر تو نبودى ،مؤمنان بعد از من شناخته نمى‏شدند.»
احمد بن حنبل در مسند خود از «ابن زبير» نقل كرده است : « به جابر گفتم: موقعيت على بن ابى طالب در ميان شما چگونه بوده است، گفت: بهترين آدميان بود، منافقان را نمى‏شناختيم مگر از راه عداوت شان نسبت به على بن ابى طالب» (3)
طبق بعضى از روايات آن ها، ابو سعيد خدرى گفت: «انّما لنا نعرف منافقى الانصار ببغضهم عليا؛(4) ما منافقان را به دشمني شان با على (عليه السلام) مى‏شناختيم »
در مسند احمد بن حنبل از عمار ياسر روايت شده است كه او از پيامبر (ص) شنيد كه به على(ع) فرمود:
« يا على طوبى لمن احبّك و صدّق فيك و ويل لمن ابغضك و كذّب فيك؛ (5)
خوشا به سعادت كسى كه تو را دوست دارد. آنچه در فضائل توست تصديق نمايد. بدا به حال كسى كه تو را دشمن دارد. آنچه در مدح توست،دروغ پندارد». (6)
پی نوشت ها:
1.عيون أخبار الرضا،ج 2،ص 48 مناقب علي بن أبي طالب،ص 70.
2.ابن مغازلی ،المناقب، ص70.
3.ابن بطریق،العمده، ص11.
4.ریاض النضره ،ص215.
5.تارخ بغداد،ج9 ،ص72.
6. الطرائف،ترجمه داود الهامى، ص 183.