اذان و اقامۀ پیامبر(ص) چگونه بود؟

امام باقر(ع) فرمود: «در شب معراج آن گاه که پیامبر(ص) به بیت المعمور رسید، وقت نماز شد، جبرئیل اذان و اقامه گفت، پیامبر جلو ایستاد، فرشتگان و پیامبران پشت سر حضرت به صف ایستادند( و نماز را به جای آوردند)». کسی از حضرت پرسید: جبرئیل چگونه اذان گفت؟ حضرت فرمود: «الله اکبر، أشهد ان لا إله إلاّ الله، أشهد أن محمّداً رسول الله (تا آخر اذان)».
روشن است وقتی تشریع اذان با این جملات باشد، اذان پیامبر نمی‌تواند به شیوۀ دیگری باشد، بر این اساس می‌گوییم: نحوۀ اذان گفتن حضرت با اذان گفتن جبرئیل (ع) و امّت تفاوتی نداشته است.
از این حدیث واضح‌تر روایت دیگری است که در آن آمده است: امام حسین(ع) فرمود: از پدرم علی بن أبی طالب(ع) شنیدم که فرمود: خداوند ملکی را فرستاد و پیامبر را به معراج برد، در آن جا فرشته‌ای که پیش از آن در آسمان دیده نشده بود و از آن پس هم دیده نشده، اذان و اقامه گفت. آن گاه جبرئیل به پیامبر(ص) گفت: این گونه برای نماز اذان بگو.(2) این جمله صراحت دارد که اذان و اقامۀ پیامبر(ص) همانند اذان و اقامه دیگران بوده است.
پی نوشت:
1 – تهذیب الاحکام، طوسی ، دار الاضواء، بیروت، ج 2، ص 60، ح 3.
2 – دعائم الاسلامی قاضی نعمان بن محمد، تمیمی، دارالمعارف، قاهره، ج 1، ص 142.