كدام يك از امامان معصوم ما وقف كردن در مساجد و ... را رواج دادند؟
نخست ياد آوري اين موضوع لازم است، افزون به آنكه وقف سيره پيامبر (ص) بوده است سيره ائمه (ع) نيز بر احياي فرهنگ وقف بوده و در تاريخ موارد متعددي از موقوفات ائمه معصومين گزارش شده است.
در ميان ائمه (ع)، حضرت علي (ع) بيشترين وقف را داشته است. علي (ع) در مدت 25 سال امامت خود به كارهاي كشاورزي و باغداري مشغول بودند و از اين طريق املاك و مزارع فراواني را به دست آوردند. آن حضرت غلات باغها را در راه رضاي خدا به صورت زكات و صدقهي واجب يا مستحب انفاق ميكردند و در آخر عمرشان همهي باغها و مزارع را وقف كردند. اين باغها براي حجاج خانهي خدا و براي فقرا وقف شد. از آن حضرت نقل شده است: «خود را با رسول خدا (ص) ديدم كه از گرسنگي سنگ بر شكم ميبستم، در حالي كه اكنون صدقهي مال من ساليانه به چهل هزار دينار ميرسد»(1).
از جمله موقوفات علي (ع) صد چشمهي آب در محلي به نام «ينبع» بود كه براي حاجيان خانهي خدا وقف كرد از آن حضرت روايت شده است كه فرمودند: «صدقه و حبس دو ذخيره هستند، پس آنها را براي روزگار خودش حفظ كنيد» حضرت فاطمه (س) نيز بسياري از باغهاي خود را در مدينه وقف كرد. (2)
همچنين امام علي در راه مكه و كوفه چاههايي حفر كرد و مسجد فتح را در مدينه و مسجدي در برابر قبر حمزه و در ميقات و بصره و كوفه آبادانيهاي بسياري به وجود آورد. (3)
بنا بر اين مي توان اولين كسي كه عملا ترويج دهنده وقف بود را امام علي دانست
پي نوشت ها:
1. الشيخ الكليني، الكافي، تحقيق تصحيح و تعليق علي أكبر الغفاري، چاپ سوم، سال چاپ 1367 ش، ناشر دار الكتب الإسلامية - طهران، ج 54، ص 7.
2. ابن شهر آشوب، مناقب آل أبي طالب، تحقيق تصحيح و شرح و مقابلة: لجنة من أساتذة النجف الأشرف، سال چاپ 1376 - 1956 م، ناشر المكتبة الحيدرية - النجف الأشرف، ج2، ص123.
3. العلامة المجلسي، بحار الأنوار، چاپ سال چاپ 1403 - 1983 م، ناشر مؤسسة الوفاء - بيروت – لبنان، ج41، ص39
