فضل بن شاذان چه كسي بوده است؟ برمكيان چه كساني بودند و چرا جعفر برمكي كه در ابتدا مورد توجه هارون بود در آخر توسط او كشته شد؟
فضل بن شاذان نيشابوري محدث جليل القدر بوده است. به گفته رجال نويسان معتبر شيعه، از اصحاب امام رضا و امام جواد و امام هادي عليهم السلام بوده است و از آن ها نقل روايت كرده است. مرحوم نجاشي كه كتاب رجالش معروف است او را ثقه مي داند و با عظمت از او ياد مي كند و او را بالاتر از توصيف مي داند. در شرح حالش مي نويسند كه بيش از صد كتاب داشته است و هم فقيه بوده است و هم متكلم.
خاندان برمكي ايراني بودند كه از بلخ بودند. در زمان برخي خلفاي عباسي به اين دربار جذب شدند ولي چون شايستگي در كشور داري داشتند و به سيستم اداري مسلط بودند هارون الرشيد به آن ها ميدان داد. خانواده اي دانش دوست بودند و دانشمندان را احترام مي كردند و خودشان نيز اهل علم و كرم و سخاوت بودند. در تاريخ نام آن ها با سخاوت ثبت شده است. نقل مي كنند هارون ديد كه اين خاندان تمام امور را به دست گرفته اند و بر قدرت خويش ترسيد و كار آن ها را نوعي تمرد حساب كرد. وحشت هارون سبب شد كه با آن ها به شدت بي رحمي كرد.
علاقمندان مي توانند به كتاب تاريخ برامكه نوشته آقاي عبد العظيم گركاني مراجعه نمايند.
