رسول جعفریان

روز غدیر، عید بزرگی برای ما شیعیان است و همه اعمالی که به طور معمول برای یک روز عید توصیه می‌شود، در این روز نیز توصیه شده است. یکی از ارکان عید بودن یک روز، اظهار فرح و شادی در آن است. آنچه برای ایجاد فرح و شادی مناسب باشد از پوشیدن لباس نو گرفته تا انجام كارهای دیگر مستحب خواهد بود. از دیگر ارکان عید روزه گرفتن و صله رحم و سر زدن به دوستان و خویشان است. اینها مطالبی است که در روایات ما آمده است.

روایت مفضل بن عمر از امام صادق ـ علیه السلام ـ که در مصباح‌المتهجد آمده است، حکایت از آن دارد که روزه روز غدیر، معادل کفاره شصت سال است.
در روایت دیگری امام صادق ـ علیه السلام ـ در پاسخ این پرسش که آیا به جز جمعه و عید فطر و قربان عید دیگری هم هست یا خیر، فرمودند: آری، آن روزی که رسول خدا (ص) امیر المؤمنین (ع) را به رهبری برگزید. سائل پرسید:‌ آن چه روزی است؟ ‌حضرت فرمودند: روز هیجدهم ذی حجه که برای شما مناسب است تا در این روز با انجام كارهای نیک و روزه و صله رحم و رسیدگی به کار برادران دینی به خداوند تقرب جویید. سپس حضرت تأکید کردند که انبیا در روزهایی چنین که وصی خود را معین می‌فرمودند، توصیه به این کارها داشتند.

در روایتی مشابه آمده است که حضرت روزه این روز را معادل شصت روز دانستند. روایت دیگری هم از امام رضا ـ علیه السلام ـ در مصباح المتهجد آمده است که حضرت توصیه به بزرگداشت این روز دارند و روزه گرفتن آن را تأکید کرده و فرمودند: اگر بتوانید در کنار قبر امیرالمؤمنین باشید، چنین کنید. سپس تأکید کردند که خداوند در چنین روزی، گناهان هر زن و مرد به مقدار شصت سال را می‌بخشد. چنان که دو برابر آنانی را که در رمضان و قدر و فطر از عذاب جهنم رهایی داده در این روز از آتش رها می‌کند. هر درهم صدقه در این ماه به اندازه هزار درهم محاسبه خواهد شد.
سپس حضرت تأکید کردند که در این روز به برادرانت برس و زن و مرد مؤمن را خوشحال کن.
بنابراین، صله رحم و رسیدگی به مؤمنان، نیازمند مهربانی ولو با یک دیدار، از مصادیق بارز نیکی در چنین روز مبارکی است.

از دیرباز، یکی از رسوم شیعیان آن بود که روز غدیر میان یکدیگر عقد اخوت می‌خواندند و دو به دو با یکدیگر برادر می‌شدند. مناسبت این کار همان است که رسول خدا (ص)‌ پس از آن که صحابه را با یکدیگر برادر کرد، امام علی ـ علیه السلام ـ را به عنوان برادر خود برگزید.

یکی از بهترین كارها در این روز، خواندن زیارت امین الله است که ورود اولیه آن برای خواندن در این روز در کنار قبر امیر مؤمنان (ع) وارد و البته توصیه شده است که در کنار مراقد دیگر امامان ـ علیهم السلام ـ هم خوانده شود. مضامین موجود در این زیارت نامه بسیار عالی است و شایسته است، هر مؤمنی در هر فرصت مناسب آن را بخواند.
البته برای این روز زیارت نامه‌های دیگری هم برای امیر مؤمنان ـ علیه السلام ـ وارد شده که آنها نیز مضامین بسیار زیبایی دارد، اما شاید هیچ عملی در این قبیل روزها، بهتر از فرستادن صلوات بر محمد و آل محمد نباشد.

عمل خاص روز عید دو رکعت نماز با یک حمد و ده قل هو الله است که هر وقت از این روز خوانده شود، بی اشکال است، اما بهترین وقت آن نزدیک ظهر است. طبعا اگر کسی در کوفه باشد و این نماز و نمازهای دیگر را در مسجد کوفه بخواند، بسیار نیکو خواهد بود، زیرا به طور خاص اقامه نماز در مسجد کوفه در این روز توصیه شده است.

توجه داریم که روز 24 ذی حجه روزی است که امام علی (ع) انگشتری خویش را در وقت نماز صدقه داد و روز 25 ذی حجه نیز روز «مباهله» است.