دعا برای انسان کامل ریشه در فطرت انسان دارد.
اکنون در نظام خلقت، انسان کامل و صاحب کمال برتر، امام زمان(ع) است.
دعا اظهار ایمان، ارادت و عشق به ايشان است.
دعا برای امام(ع)، تمرین خودسازی و آماده‏سازی جامعه است.
تلقین و تکرار دعا، دعا کننده را وادار می‏کند هر کاری را که در سلامتی روحی و قلبی امامش تأثیر منفی دارد، انجام ندهد. هر رفتار و گفتاری را که مانع ظهور و عامل تداوم غیبت است، نه تنها مرتکب نشود، بلکه تعهد می‏بندد مانند هر عاشقی شب و روز تلاش کند تا موانعی را که دیگران ایجاد می‏کنند، برطرف سازد و محیط را آماده پذیرش "محبوب" گرداند.
از سوي ديگر دعا برای سلامتی و تعجیل در ظهور امام زمان(ع) دعا برای خود و جامعه انسانی به خصوص مستضعفان جهان است. دعا برای رفع ظلم و ستم، فقر و فلاکت و کوه مصائبی است که برگُرده بیچارگان و درماندگان است.
امام زمان(ع) در نامه¬اي که به نایب خاصش (جناب محمد بن عثمان) نوشته فرموده:
"برای تعجیل فرج من بسیار دعا کنید، زیرا که گشایش کارها و امور شما در فرج من است".( محدث نوری، نجم الثاقب، ص 505)
5 - اگر چه ظهور و فرج امام زمان به امر و قضای الهی در زمان مقرر تحقق می‏یابد، اما نقش دعا در تعیین مقدّرات الهی و حتی تغییر آن¬ها مانند دفع معصیت‏های مقدّر و تعجیل در زمان ظهور، ثابت است.
خداوند مقدّر كرده با توجه به اموری که تحقق می‏یابد و علت هایی که تمام و کامل می‏شوند، فرج امام زمان در زمان یا دوره‏ای خاص تحقق یابد.
یکی از علت هایی که در تعیین و تقدیر زمان ظهور می‏تواند نقش داشته باشد و در روایات معصومین به صراحت از آن نام برده شده، تأثیر دعا در ظهور و تعجیل فرج امام زمان است. چون از یک طرف دعا، نشانه خواستن انسان‏ها است و درخواست آنان یکی از علت‏های تحقق ظهور امام زمان است.
از طرف دیگر دعا یکی از اسباب و عللی است که در جهان هستی، در تحقق رخداد و یا رفع حادثه تأثیر دارد، یعنی در مجموعه جهان هستی و قوانین و سنت‏های مقدّر و معیّن آن، نیز در قضای الهی، دعا در تعیین حوادث و یا رفع آن¬ها نقش دارد. خدایی که تقدیر حتمی و قطعی را معیّن نموده، مقدّر کرده است که دعا و خواستن از خداوند، هم چنین کارهای نیک، زمان تحقق سرنوشت و از جمله زمان ظهور را (که یکی از حوادث سرنوشت¬ساز است) مقدّم سازد. بنابراین اصل "ظهور" امری حتمی و قطعی است، اما زمان تحقق آن از تقدیرات مشروط است که با افکار و عقاید و گفتار و افعال انسان‏ها، جلو يا عقب انداخته مي شود.