با سلام
سوال : چندی است در برخی از سایتها و وبلاگ ها عبارت زیر تبلیغ می شود آیا تبلیغ این عبارت درست است و من می توانم این عبارت را تبلیغ کنم و معنی دقیق این دعا چیست؟ منبع مسند و موثق این روایت چه کتابی است و چه کسی این روایت را از پیامبر اسلام (ص) نقل نموده اند خواهشا آدرس کامل را اعلام نمایید
((((( لطفا این حدیث را بطور ثابت در بالای وبلاگتان قرار دهید
حضرت محمد(ص) فرمودند: هر کسی مردم را، از این دعا باخبر کند در گرفتاریش گشایش پیدا میکند

سُبحانَ الله یا فارِجَ الهَمّ وَ یا کاشِفَ الغَمّ فَرِّج هَـمّی وَ یَسّر اَمری وَ ارحِم ضَعفی وَ قِلَـّةَ حیلَتی وَ ارزُقنی حَیثَ لا اَحتَسِب یا رَبَّ العالَمین )))))))

سوال 2 – بزرگان دین توصیه زیاد می کنند که زیاد استغفار کنید استغفار به چه معنی است آیا تکرار زیاد کلمه توبه در طول روز کافی است و یا استغفار روش خاصی دارد و نیاز به انجام اعمالی یا گفتن ذکرهای خاصی دارد.

پرسش: شبهات حدیثی شرح : با سلام سوال : چندی است در برخی از سایتها و وبلاگ ها عبارت زیر تبلیغ می شود آیا تبلیغ این عبارت درست است و من می توانم این عبارت را تبلیغ کنم و معنی دقیق این دعا چیست؟ منبع مسند و موثق این روایت چه کتابی است و چه کسی این روایت را از پیامبر اسلام (ص) نقل نموده اند خواهشا آدرس کامل را اعلام نمایید ((((( لطفا این حدیث را بطور ثابت در بالای وبلاگتان قرار دهید حضرت محمد(ص) فرمودند: هر کسی مردم را، از این دعا باخبر کند در گرفتاریش گشایش پیدا میکند سُبحانَ الله یا فارِجَ الهَمّ وَ یا کاشِفَ الغَمّ فَرِّج هَـمّی وَ یَسّر اَمری وَ ارحِم ضَعفی وَ قِلَـّةَ حیلَتی وَ ارزُقنی حَیثَ لا اَحتَسِب یا رَبَّ العالَمین )))))))
پاسخ:
با سلام و سپاس از ارتباط تان با مركز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
چنین حدیثی نیافتیم و حدیث هایی که در اینترنت مشاهده می کنید تا در منابع معتبر ندیده اید یا در سایت های معتبر و شناخته شده تایید نشده اند ، نپذیرید. متاسفانه کارخانه حدیث سازی در اینترنت به شدت فعال است و در قالب های ظاهر الصلاح اهداف شومی را تعقیب می کنند.
الفاظ دعا هم از دعاهای مختلف گرفته شده و با این عبارت دعا کردن مانعی ندارد چون مضمون خوبي دارد اما نسبت دادن آن به پیامبر و از زبان پیامبر ترویج كردن (تا زماني كه يقين به استناد آن نداريم ) دروغ بستن بر پیامبر خداست که بزرگترین گناهان می باشد.
ترجم عبارت به شرح زیر است:
منزه است خدا ؛ ای گشایش دهنده گرفتاری ها ، ای برطرف کننده غم ها ، در کار مهم من گشایش قرار ده و امر مرا آسان کن و به ضعف و بیچارگی ام رحم کن و [و ارزقنی (من) حیث لا احتسب]مرا از جایی که گمان نمی برم ، روزی بده ای پروردگار جهانیان.

پرسش: سوال 2 - بزرگان دین توصیه زیاد می کنند که زیاد استغفار کنید استغفار به چه معنی است آیا تکرار زیاد کلمه توبه در طول روز کافی است و یا استغفار روش خاصی دارد و نیاز به انجام اعمالی یا گفتن ذکرهای خاصی دارد.
پاسخ:
@@
حقیقت توبه و استغفار، ندامت و پشیمانی واقعی از گناهان گذشته است . ندامت, ندامت قلبی است , ولی اظهار آن به این نحوه است : استغفراللّه ربى و أتوب الیه . تکرار این لفظ همراه با ندامت قلبی بسیار مطلوب است .البته توبه‌ واقعی آن است که علاوه بر اعتراف به جهل و ندامت و تنفّر قلبی، با عمل نیکو و صالح ، کاستی هایی را که دارد ، جبران کند.
قرآن می فرماید :
پروردگارت نسبت به آنان که از روی جهل اعمال بد انجام داده اند ، سپس توبه کردند و در مقام جبران بر آمدند، آمرزنده و مهربان است .(1)
طبق این آیه، توبه به توبه قلبی و ندامت درونی محدود نمی شود ، بلکه روی اثر عملی آن تأکید شده و اصلاح و جبران را مکمّل توبه شمرده شده تا این فکر غلط را از مغز خود بیرون کنیم که هزاران گناه را با جمله « استغفرالله » می توان جبران کرد.
باید عملاً خطاها جبران گردد. قسمت هایی که از روح انسان و یا جامعه بر اثر گناه آسیب یافته، اصلاح و مرمّت شود.
البته توبه کردن از گناهان, بستگی به گناهی دارد که انجام شده است . اگر گناهی مشتمل بر حق الناس است , باید حق الناس ادا و جبران حقوق ضایع شده افراد بشود. اگرحق الله است , باید قضا شود.
شخصى درحضور حضرت على (ع)گفت : استغفراللّه . حضرت فرمود: آیا مى دانى استغفار چیست ؟(چون استغفارش به زبان تنها بود و دلش از حقیقت آن خالى بود) استغفار درجه بلند مقامان و صدرنشینان عالم اعلا است و در معناى استغفار مواردی لازم است :
1. پشیمانى و حسرت از کردار گذشته.
2 .عزم بر ترک آن براى همیشه.
3 .ادا کردن حقوق مردم به طورى که هنگام مردن پاک باشد.
4 .هر واجبى که ضایع کرده تدارک نماید.
و....هر گاه این حالات برای توحاصل شد حال بگو استغفر الله (2)
بر این اساس:
طلب استغفار یعنی فرد از گناهی که انجام داده پشیمان باشد و قصد و عزم جدی برای ترک آن داشته باشد. یعنی در توبه از حق الله سعی کند واجبات فوت شده مانند نماز و یا روزه قضا شده - که در بعضی موارد, غیر از قضا ,نیاز به جبران و کفّاره و پرداخت جریمه دارد - را جبران نماید و در توبه از حق الناس، لازم است حقوق مردم اعم از تعدّی به مال، جان و آبرو و حیثیت آن ها که تضییع شده، جبران شود و از وی حلالیت و رضایت گرفته شود. سپس توبه و استغفار به درگاه خدا پذیرفته می شود. حق الناس اگر مربوطه به مال باشد، به هر ترتیبی باشد، باید به صاحبش برگشت داده شود، گرچه از طریق پست و انداختن در خانه.اگر مربوط به غیر مال باشد ،مانند غیبت و تهمت ،در صورت امکان لازم است حلالیت طلبیده شود. اگر کسی از این مهم معذور باشد مثلا حلالیت خواستن از کسی که غیبتش را کرده است، باعث کدورت و ناراحتی و مفسده می شود و یا دسترسی به او ندارد، باید برای وی دعا و استغفار کند و به نیتشان کار خیر انجام دهد و ثوابش را به او هدیه نماید. زیرا یکی از شروط پذیرش توبه ادای حق الناس است .
اگر کسی به این حالت دست یافت ، حقیقت توبه در او محقق شده است. نیازی به تکرار زیاد ندارد بلکه باید د رعمل خود را نشان دهد.
درکنار موارد بالا بزرگان برای استغفار و توبه آدابی را نیز نقل کرده اند که باید آن را از مستحبات توبه دانست. این موارد عبارتند از:
1. غسل توبه؛
2. خواندن دو رکعت نماز؛
3. استغفار (درخواست بخشش)؛ گفتن هفتاد مرتبه« استغفر الله و اتوب الیه »بعد از نماز
4. زمزمه دعاهای توبه؛
5. به سجده رفتن و قدری گریه کردن ( هر چند به اندازه بسیار کمی باشد)
درباره توبه می توانید کتاب هاى قلب سلیم و گناهان کبیره شهید دستغیب و کتاب اخلاق عملى از آیةالله مهدوى کنى و معراج السعاده از مرحوم ملا احمد نراقى را مطالعه کنید.
موفق باشيد.

پی‌نوشت‌ها:
1. نحل (16) آیه 119.
2. نهج البلاغهء فیض الاسلام ، کلمات قصار، شماره 409 ، ص 1271