چگونه بر نفس وشهوت خویش تسلط داشته باشیم؟

با سلام و سپاس از ارتباطتان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
در آغاز لازم است به چند نكته توجه شود.
الف - از نظر اسلام غريزه و شهوت جنسي را بايد كنترل و مديريت كرد و آن را در مسير صحيح و طبيعي اش هدايت نمود، نه اینکه آن را از بين برد .
ب- غريزه جنسي يكي از قوي ترين اميال دروني است كه خداوند آن را براي تداوم نسل و تكامل بشر و مصالح و اهداف مهم ديگري در درون انسان نهاده است .و يكي از مهم ترين وسخت ترين ابزارهاي امتحان انسان همين نفس و غريزه و شهوت جنسي است. از اين رو پيامبر اكرم (ص) مديريت و كنترل و هدايت آن را بزرگ ترين «جهاد» و ساير جهاد ها از جمله جنگ نظامي را در برابر آن جهاد اصغر ناميده است. (1)
هر چه مقصد و هدف مهم تر باشد،رسيدن به آن نيز مشکل تر است و در عوض ارزش و پاداش دنيايي و آخرتي آن نيز زيادتر است.
براي مديريت شهوت و سرکشي غريزه جنسي هيچ راهکاري استوار تر و ارزشمند تر از ازدواج نيست.
اگر زمينه و امکان ازدواج داريد، بايد ازدواج کنيد، در غير اين صورت به راهکارهاي زير که جهت کاهش شهوت و غريزه جنسي ذکر مي شود ،رو آوريد.
براي کنترل غريزة جنسي راهکارهاي متعدد و متفاوتي بيان کرده اند،به برخي از مهم ترين آن ها اشاره مي کنيم:
داروئي و غذايي:
از خوردن مواد غذايي انرژي زا ومحرک که طبيعت گرم دارند،مانند:عسل ،خرما،پياز،موز، ارده شيره ،قاووت،سير،تخم مرغ،فلفل وانواع ادويه جات، گردو،پسته و... پرهيز کنيد يا به حد اقل برسانيد.
کم‌خوري: يکي ديگر از راه‌هاي کنترل غريزة جنسي، دوري از پرخوري است. از اين رو در روايات اسلامي از روزه‌داري به عنوان عامل تعديل غريزه جنسي ياد شده است.
پيامبر اکرم(ص) مي‌فرمايد: «اي جوانان، هر يک از شما قدرت ازدواج دارد، ازدواج کند . اگر قدرت ندارد روزه بگيرد، زيرا روزه گرفتن براي کنترل شهوت مفيد است».(3)
ب- تفکر و انديشه صحيح‌:
به کار گيري انديشه از دو جهت در کنترل غريزه جنسي مؤثر است.
1- انديشه در آثار مثبت و مطلوبي که کنترل غريزه جنسي در سلامت جسم و روان دارد. هم چنين در تقويت قدرت اراده و تصميم گيري ،بصيرت و بينايي، حافظه و استعداد،فهم و دانايي فرد مي گذارد.از سويي ديگر خداوند محبت او را در دل مردم و مؤمنان قرار مي دهد .از لطف و عنايت هاي ويژه خويش در دنيا بهره مندش مي سازد،همان گونه که حضرت يوسف(ع) و جناب ابن سيرين از شاگردان امام صادق(ع)و صدها نفر ديگر با کنترل شهوت صاحب کمالات و مقامات معنوي والايي شدند. البته پاداش هايي که خداوند به کنترل کنندگان شهوت در آخرت مي دهد، با آثار و پاداش هاي دنيوي آن قابل مقايسه نيست.کسي جز خدا حد و اندازه آن را نمي داند.
2- انديشه در مورد آثار وضعي و بيماري هاي جسمي (به ويژه بيماري هاي مربوط به مجراي ادرار) و رواني و روحي استمنا و ديگر راه هاي شهوتراني هاي غير مشروع از يک سو و تفکر در کيفرها و عذاب هايي که در آخرت دامنگير وي مي شود، مانع شهوت گرايي مي گردد.
ج-سالم سازي انديشه ودور شدن از دام ها و تله هاي شيطاني:
مشکل‌ترين مرحله رويارويي با انحراف جنسي، سالم سازي انديشه و پرهيز از افکار شهوي است. امام علي(ع) مي‌فرمايد: «کسي که در پيرامون گناه بسيار بينديشد، سرانجام به آن کشيده خواهد شد».(4) بنا براين لازم است اولا- ذهن و انديشه خود را کنترل کنيد .از متمرکز شدن در مورد جنس مخالف و مسايل غريزي و شهواني پرهيز کنيد .هر وقت ذهن به صورت ناخواسته به آن سمت کشيده شد، تغيير وضعيت دهيد مثلا راه برويد ،بدوييد ،ورزش کنيد ،آب سرد به صورت بزنيد يا قرآن بخوانيد،ذکرخدا بگوييد. کلمه "ما شاءالله ولا حول ولا قوة الّا بالله العظيم" را زياد بگوييد ،ثانيا -چشم و گوش خود را كنترل كنيد كه نگاه راهبر دل و دام شيطان و بذر شهوت است.امام علي(ع) مي‌فرمايد: «بهترين عامل روگرداني از شهوات، فروبستن چشم‌ها است» (5)
ثالثا - از نشست‏هاي غفلت‏زا و معاشرت با دوستان ناباب و گوش سپردن به سخنان تحريک‏آميز،فاصله بگيريد.
نکته آخر اینکه دست به دامن پروردگار شوید و توسل به اهل بیت(ع) داشته باشید و در مورد مشکلات مالی و وجود چنین مانعی ،از ازدواج فاصله نگیرید چرا که خدای متعال وعده فرموده که از فضل خودش شما را بی نیاز می نماید و برای توضیحات بیشتر با شماره (09640)تماس بگیرید
پي‌نوشت‌ها:
1. الكافي، شيخ كليني، ج5، ص 12، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ش 1365
« قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ ص وَ مَا الْجِهَادُ الْأَكْبَرُ قَالَ جِهَادُ النَّفْسِ ».
2.جهت اطلاع بيش تر به لغتنامه دهخدا رجوع شود.
3. بحار الانوار، علامه مجلسي، مؤسسه الوفاء بيروت - لبنان، سال انتشار 1404 ق،ج 100،ص 22 .
4. غررالحکم، عبدالواحد تميمي آمدي، ج 5 ،ص 321،انتشارات دفتر تبليغات - قم ، 1366 ش.
5. همان،ج 6،ص164.