شرعی

پرسش 1:
با سلام.. من 22 سالمه،تو مقطع راهنمايي که بودم مرجع تقليدمو بر اساس مرجع پدرم انتخاب کردم..بدون هيچ تحقيقي... مرجع ام آقاي شيرازي مي باشند...نمي دونم از چه راهي هم بايد بفهمم که ايشون اعلم هستن ؟؟ آيا فرايض من اشتباه بودن؟از اين به بعد تکليف چيه؟باتشکر
پاسخ:
پرسشگر گرامي، با سلام و سپاس از ارتباط­تان با اين مركز
اگر انتخاب مرجع شما بر اساس اطمينان به انتخاب شرعي پدر بوده ، صحيح است .
چون مرجعي که انتخاب نموديد ،جزء مراجعي هستند که جامعه محترم مدرسين آن ها را جايز التقليد معرفي نمودند ، عمل شما بر اساس رساله آيت الله مکارم شيرازي ، درست بوده و مي توانيد بر تقليد از ايشان باقي بمانيد. (1)

پي نوشت:
1. سوال از دفتر آيت الله مکارم شيرازي در قم (7840001-0251).
پرسش 2:
پيش در اثر يه سري مشکلات روحي دست به عمل خودزني زدم ...با تيغ روي دستامو خط خطي کردم،و الان که 1 سال ازش گذشته همچنان اثرش روي دستم باقي مونده...هر کس ازم ميپرسه دستت چي شده ناچارم به دروغ بگم سوخته..آيا اين دروغ مصلحتي به حساب مياد؟ و مي خواستم بدونم کفاره اي به گردنم و اگه هست چه مقدار؟با تشکر.
پاسخ:

بابت خط خطي کردن دستت ،کفاره اي به گردنت نيست. اما در مورد خط خطي شدن دست هايت نمي تواني دروغ بگويي. اگر خواستي بگويي سوخته، توريه کن ؛يعني بگو سوخته اما در نظر خودت منظورت دست هايت نباشد، بلکه منظورت يک چيز ديگري باشد که واقعا سوخته،مثلا اگر غذا يا پارچه اي سوخته، آن را در نظر بگير و بگو سوخته.
توريه (بر وزن توصيه) به سخنى گفته مى‏شود كه شنونده از آن چيزى مى‏فهمد و گوينده از آن چيز ديگرى را اراده مى‏كند، يا به تعبير ديگر سخنى است دو پهلو، كه عبارت تاب هر دو معنى را دارد. افرادى كه مقيد به پرهيز از دروغ هستند، گاه به آن متوسل مى‏شوند، تا هم دروغ نگفته باشند و هم شنونده از اسرار آن ها آگاه نشود.(1)
پي نوشت:
1. آيت الله مکارم ،اخلاق در قرآن، ج‏3،ص 240.
پرسش 3:
که ارتباط داشتن با نامحرم (البته در گذشته)اگر که تماسي با نامحرم داشتي (تماس دستي ،بوسيدن و يا تماس جنسي)کفاره داره.مي خواستم بدونم اين حرف صحت داره؟و کفاره به چه صورت بايد ادا بشه؟با تشکر
پاسخ:

ارتباط با نامحرم حرام و گناه است، ولي کفاره ندارد .کسي که ارتباط نامشروع داشته ،واجب است توبه کند . از خداي مهربان بخواهد که گناه اورا ببخشد و او را پاک کند. خداي مهربان در قرآن مي فرمايد:
قُلْ يا عِبادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ لاتَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ‏؛
بگو: اى بندگان من كه بر خود اسراف و ستم كرده‏ايد! از رحمت خداوند نوميد نشويد كه خدا همه گناهان را مى‏آمرزد، زيرا او بسيار آمرزنده و مهربان است.(1)
پي نوشت:
1. زمر(39) آيه 53.
پرسش 4:
براي شناخت بيشتر خدا بايد چه کاري انجام داد.براي اينکه عظمت خدارو درک کنيم و به خدا معرفت پيدا کنيم چه کتابهايي رو مناسب ميدونيد؟ من احسلس ميکنم دارم کورکورانه خدارو عبادت ميکنم چه راهي پيشنهاد ميکنيد واسه درک بزرگي خدا؟ براي فهم وتفسير قرآن چه منبعي مناسب ميباشد؟باتشکر
پاسخ:
@@
خوشحاليم که در آغاز جواني آماده پاسخ دادن به سوالات اساسي و بنيادين ذهن خود شده و مهياي تولدي دوباره گشته ايد . بر خلاف آنچه بيان کرده ايد، ايمان پيشين و فطري شما حقيقتي ارزشمند است که نبايد به آن بي توجه باشيد، اما در عين حال اين بسيار خوب و لازم است که به دنبال رسيدن به يک باور دقيق عقلاني و ايماني عميق و منسجم و استواريد . احساسات پاک و تلاش حقيقت جويانه شما را در اين مسير مي ستاييم، مطمئن باشيد که اگر اين راه را به طور صحيح و درست طي کنيد، به نتيجه مطلوب خواهيد رسيد؛ محققان اين مرکز را دوستان همراه خود در طي اين مسير بدانيد و مطمئن باشيد که اين دوستان از ارائه کمک دريغ نخواهند نمود .
ايمان به يک دين، داراي مراتب و درجات متفاوتي است که بسياري از افراد درجات پايين و حداقلي آن را دارا هستند . در معناي عام کلمه ضرورت ندارد که هر يک از ما ايمان فطري و دروني خود به يک دين را کنار گذاشته و آن را نادرست قلمداد نماييم و به دنبال بازسازي اين ايمان باشيم .
البته در مراحل عالي و بالا ، اعتقاد به يک دين در معناي حقيقي آن، باور و ايمان و عقيده دروني به درستي مباني فکري و معرفتي و دستورعمل هاي مرتبط با آن دين است ؛ اصولا عقيده از ماده عقد ( گره) است، يعني چيزي که به جان انسان گره مي خورد؛ در نتيجه اعتقاد کامل به يک دين علاوه بر ايمان دروني و فطري و باور قلبي که انسان به شکل عادي دارد ، نيازمند تلاشي چند برابر و رسيدن به برهان و دليل قطعي در خصوص آن است که ايمان قلبي انسان را به درجات بالاتر و عالي تري مي رساند .
بسياري از بزرگان تصريح مي کنند که در ابتداي سلوک معرفتي مان دين آبا و اجدادي را به کناري گذاشته ، آن گاه پس از تحقيق و تامل و بررسي، اسلام را دوباره به عنوان دين حق انتخاب نموديم .به آن ايمان و باور قلبي داريم . بدين جهت نگاه بزرگان به دين و دستورات ديني، با افرادي چون ما متفاوت است .
اين کار به معني رها کردن آموزه ها و دستورات و تکاليف اسلام و نادرست خواندن گزاره هاي فکري و دستورات عملي آن نيست ، بلکه اين بزرگواران در عين تعبد و تسليم محض در برابر دستورات ديني ، در مدت تحقيق ،بناي خود را بر تساوي دين اسلام در برابر ديگر گزينه ها گذاشته، به تحقيق منصفانه و به دور از پيش داوري دست مي زدند .
در واقع شيوه درست ورود در اين عرصه آن است که انسان با در اختيار داشتن ابزار و شرايط مناسب تحقيق ، به شکلي منطقي و صحيح و در بستري مناسب به جستجوي بي تعصب حقيقت بپردازد تا به نتيجه مطلوب برسد .
در هر حال به نظر مي رسد براي شناخت خداوند و درک عظمت و بزرگي او ، ابتدا در اصل ضرورت وجود خداوند و آن گاه شناخت عميق عقلي و سپس نقلي از او لازم است و بايد در اين مسير به بررسي بپردازيد . پس از شکل گرفتن اين اساس و شالوده به دنبال بررسي دقيق ساير معارف ديني باشيد ؛ در اين مسير مي توانيد به اين کتاب ها مراجعه نماييد :
- آفريدگار جهان؛ تأليف آيت‏الله ناصر مکارم شيرازى.
- خدا را چگونه بشناسيم؛ از همين مؤلف ( که اين دو کتاب داراي بياني روان و قابل فهم براي اکثر افرادند).
- توحيد ؛ تاليف شهيد مطهري( از بهترين کتاب ها در اين زمينه که داراي بيان قوي و علمي در خصوص براهين مشهور اثبات خداوند است)
- خدا و علم (در برخي چاپ ها "خدا و دانش") اثر فيلسوف مشهور ژان گيتون و برادران بوگدانف ، منتشر شده توسط دفتر نشر تبليغات اسلامي ، اثري مفيد و خواندني در پذيرش اصل خداست.
- تبيين براهين اثبات خدا؛ از آيت الله جوادي آملي ، (کتابي دقيق ، اما داراي متن فلسفي و سنگين است.)
اما اگر فعلا شرايط بررسي عميق و کامل در خصوص موضوع توحيد واثبات خداوند را نداريد ، پيشنهاد مي شود حتما در ابتدا يک دوره کتاب هاي استدلالي عقايد اسلامي را به دقت مطالعه نماييد . آن گاه در هر زمينه اي که دچار شبهه و ابهام بوديد، به شکل مبسوط و کامل تر به مطالعه کتاب هاي موضوعي و دقيق تر بپردازيد . در عين حال در هر موضوع خاص مي توانيد از کمک و همراهي محققان اين مرکز هم استفاده ببريد؛ در اين زمينه دو کتاب پيشنهاد مي شود که مطالعه يکي از اين دو کافي است :
ـ آموزش عقايد، آيت اللّه مصباح يزدي .
ـ آموزش کلام اسلامي ، محمد سعيدي مهر.
در زمينه تفسير هم بهترين کتاب براي شروع تفسير نمونه نوشته آيه الله مکارم شيرازي و جمعي از فضلا است که در شکل گيري اوليه فهم تفسيري و قراني بسيبار مفيد و قابل استفاده خواهد بود .

پرسش 5:
در رساله آقاي مکارم خونده بودم که اگر کسي روزه اش را با حرامي باطل کند بايد کفاره جمع رو بپردازند...يعني 60 روز روزه+60 فقير اطعام کردن+آزادي يک اسير من 3 روز از روزه هاي سال هاي پيشمو با حرامي باطل کردم(البته يکي غير عمد بود با ديدن يک صحنه از يک فيلم خارجي که نمي دونم آيا روزه ام باطل ميشه يا نه؟) حالا من واقعا در توانم نيست نه 180 روز روزه گرفتن و نه توان مالي براي 180 فقير و نه آزادي 3 اسير ... خواهش ميکنم اگه راهي وجود داره براي پرداخت کفاره اين 3 روز روزه
پاسخ:

ديدن فيلم روزه را باطل نمي کند.
در کفاره جمع آيت الله مکارم فتوا ندارد، بلکه احتياط کرده اند. در اين مسئله مي تواني از آيت الله سيستاني تقليد کني که در باطل کردن روزه با کار حرام فقط يک کفاره معتقد است. در اين صورت مي ماند طعام دادن به فقرا که اگر توانستي طعام مي دهي. اگر نتوانستي ،براي هر روز 18 روز روزه مي گيري.اگر نتوانستي ،هر چند روز که بتواني، انجام مي دهي. اگر نتواني، استغفار مي کني. آيت الله مکارم فرموده:
- كفّار? روزه يكى از سه چيز است: آزاد كردن يك بنده، يا دو ماه روزه گرفتن، يا شصت فقير را سير كردن.
اگر به هر كدام يك «مُد» كه تقريباً 750 گرم است گندم يا جو يا مانند آن ها بدهد كافى است. در زمان ما كه بنده آزاد كردن وجود ندارد ، ميان دو چيز ديگر مخيّر است . به جاى گندم مى‌تواند مقدار نانى بدهد كه گندم آن به انداز? يك «مُد» است.
هرگاه هيچ يك از اين سه كار ممكن نشود ،هر چند «مُد» كه مى‌تواند به فقرا اطعام كند . اگر نتواند بايد 18 روز روزه بگيرد . اگر نتواند، هر چند روز كه مى‌تواند به جا آورد . اگر نتواند، استغفار كند . همين اندازه كه در قلب بگويد: «أستغفر اللّ?ه» كافى است. واجب نيست بعداً كه قدرت پيدا كرد كفّاره را بدهد. (1)
دادن کفاره در صورتي است که روزه باطل شده باشد، نه اين که خيال کني روزه باطل شده ،مثلا ممکن است با ديدن فيلمي ترشحي از زن خارج شود و کمي لذت ببرد و خيال کند روزه اش باطل شده است. در صورتي که با خارج شدن ترشح روزه باطل
نمي شود.گرچه ديدن فيلم صحنه دار حرام است.
پي نوشت:
1. آيت الله مکارم، توضيح المسائل، مسئله 1401و1402.

پرسش 6:
آيا تمام گناهان کبيره کفاره دارند ؟(ازقبيل دروغ،غيبت،زنا ،ربا،.....)اگه اره پس توبه براي چيست؟ما توبه مي کنيم که از اين کناهان پاک بشيم ،پس پرداخت کفاره چيست؟ باتشکر.

پاسخ:

همه گناهان کبيره کفاره ندارند، بلکه توبه لازم دارند. بعضي از واجبات مانند روزه اگر عمدا ترک شود، علاوه بر قضا کفاره دارد يا به نذر عمل نکردن يا قسم دروغ گفتن کفاره دارد. اما دروغ و غيبت و سرقت و شرابخواري و بسياري از گناهان ،کفاره ندارد.
خواهر گرامي؛
گناهان، دو دسته اند: براي يک دسته از آن، کفاره مشخص و معيني مقرر شده است. در اين صورت، بايد به مقدار معين شده کفاره داده شود.
اما آن دسته از گناهاني که کفاره اي برايش در شرع معين نشده، با توبه و ترک گناه و استغفار و طلب آمرزش از خدا و انجام کارهاي خير مثل انفاق کردن در راه خدا و دستگيري کردن از نيازمندان، باعث مي شود که ان شاء الله گناه آمرزيده شود. براي اين گونه گناهان که کفاره معيني ندارد، انسان به دلخواه خود هر مقدار که خواست مي تواند انفاق کند؛ زيرا بر اساس قرآن هر خيري که انسان از پيش مي فرستد، قطعا خداوند آن را برايش نگهداري مي کند. سپس در روزي که به شدت نيازمند آن است، به او باز
مي گرداند؛ «وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّه». (1) البته اگر گناه انسان بزرگ تر باشد، طبيعتا صدقه هم بزرگ تر خواهد بود؛ به شرطي که در توانايي فرد باشد.
موفق باشيد.

پي نوشت:
1. بقره (2)، آيه 110.