آيا مي توان عقيقه را بصورت كباب و درشام مراسم روضه داد ؟ آيا پدر بزرگ و مادربزرگ ها هم مانند پدر و مادر نمي توانند از عقيقه بخورند ؟ و لطفا بطور كامل در مورد عقيقه توضيح دهيد؟

پاسخ:
@@@@پرسشگر گرامي با عرض سلام و سپاس به خاطر ارتباطتان با اين مركز
عقیقه قربانی کردن حیوان برای تولد بچه است . می توانید عقیقه را به صورت کباب و در شام ضیافتی که در مراسم روضه برگزار می کنید ،به مؤمنان اطعام کنید . اگر پدر و مادر، بزرگ خانواده و نان خور پدر بچه هستند، از عقیقه استفاده نکنند ، چون مکروه است . اگر پدر و مادر بزرگ مستقل زندگی می کنند و عائله نیستنند، استفاده از عقیقه اشکال ندارد . ( 1 )
برای آشنائی بیش تر به آداب عقیقه توجه شما را به این امور جلب می کنیم:
مستحب است که پدر و مادر برای اولادی که متولد می شود ، چه دختر باشد یا پسر عقیقه کنند ، اما آداب و نکاتی که راجع به عقیقه وجود دارد :
1 . عقیقه باید گوسفند ، بز یا شتر باشد . حیوان دیگری مثل مرغ و امثال آن کفایت نمى کند . اگر شتر عقیقه کند ، باید پنج یا شش ساله باشد . بهتر است شش سال یا بیش تر داشته باشد . اگر بز باشد ، یک ساله یا بیش تر باشد . اگر گوسفند باشد ، شش یا هفت ماهه باشد. بهتر است گوسفند لاغر نباشد و فربه باشد. هم چنین بهتر است گوسفند کور، و بسیار لنگ نباشد که راه رفتن برای او دشوار باشد . نیز مغز و شاخ گوسفند هم نشکسته و اخته هم نشده باشد .
2 . مشهور میان علما آن است : مستحب است براى پسر حیوان نر و براى دختر حیوان ماده عقیقه کنند . چنانچه حیوان غیر همجنس باشد ، صحیح است .
3 . در استحباب عقیقه فرقى بین نوزاد اول و دوم و غیره نیست . بهتر است در روز هفتم نوزاد عقیقه نماید . تا زمانی که به سن بلوغ نرسیده ، بر پدر مستحب است برای فرزند عقیقه کند . اگر پدر و مادر عقیقه نکردند ، بعد از بالغ شدن بر خود شخص مستحب است که عقیقه کند . در روایات آمده است که در سلامت شخص تأثیر فراوان دارد.
4 . کسانى که قدرت مالى ندارند ، مستحب است هر زمانى که قدرت پیدا کردند ، براى نوزاد خود عقیقه کنند .
5 . مستحب است که گوشت عقیقه را بپزند و به مؤمنان اطعام نمایند . گوشت آن را خام تصدق نکنند. اگر چه خام هم بدهد ، خوب است ، ولی بهتر است که حداقل آن را با آب و نمک بپزند و به مؤمنان بدهند و در حق نوزاد دعا نمایند. نیز مستحب است استخوان های حیوان عقیقه شده را نشکند ، بلکه از بند ها جدا کند .
6 . مکروه است که مادر و پدر و خواهر و برادر نوزاد (عائله پدر نوزاد) از عقیقه بخورند .کراهت ، نسبت به مادر بیش تر است . بهتر است که عیال پدر و مادر هم که در خانه ایشان می باشند، از آن گوشت و طعام نخورند .
7 . از مالیدن خون عقیقه بر سر طفل خود داری شود .
8 . مستحب است در هنگام کشتن گوسفند عقیقه دعا بخواند. از امام صادق علیه السلام روایت شده : وقت ذبح عقیقه این دعا را بخواند :
« بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ اللَّهُمَّ عَقِیقَةٌ عَنْ فُلَانٍ(به جای فلان اسم نوزاد را بگوید) لَحْمُهَا بِلَحْمِهِ وَ دَمُهَا بِدَمِهِ وَ عَظْمُهَا بِعَظْمِهِ اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ وِقَاءً لآِلِ مُحَمَّدٍ ».
در روایت دیگری وارد شده که این دعا را بخواند :ْ «بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ إِیمَاناً بِاللَّهِ وَ ثَنَاءً عَلَى رَسُولِ اللَّهِ وَ الْعِصْمَةَ لِأَمْرِهِ وَ الشُّکْرَ لِرِزْقِهِ وَ الْمَعْرِفَةَ بِفَضْلِهِ عَلَیْنَا أَهْلَ الْبَیْتِ »پس اگر نوزاد پسر باشد بگوید: اللَّهُمَّ إِنَّکَ وَهَبْتَ لَنَا ذَکَراً وَ أَنْتَ أَعْلَمُ بِمَا وَهَبْتَ وَ مِنْکَ مَا أَعْطَیْتَ وَ کُلُّ مَا صَنَعْنَا فَتَقَبَّلْهُ مِنَّا عَلَى سُنَّتِکَ وَ سُنَّةِ نَبِیِّکَ وَ رَسُولِکَ وَ اخْسَأْ عَنَّا الشَّیْطَانَ الرَّجِیمَ لَکَ سُفِکَتِ الدِّمَاءُ لَا شَرِیکَ لَکَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِین‏ اللَّهُمَّ لَحْمُهَا بِلَحْمِهِ وَ دَمُهَا بِدَمِهِ وَ عَظْمُهَا بِعَظْمِهِ و شعرها بشعره و جلدها بجلده اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ وِقَاءً لفلان بن فلان( اسم نوزادو پدر ش را بگوید) . ( 1 ) برای آشنائی بیش تر به حلیه المتقین مرحوم علامه محمد باقر مجلسی ، باب چهارم ، فصل نهم و حاشیه مفاتیح الجنان و جامع المسائل ج 2 آیت الله فاضل لنکرانی ، مراجعه کنید .
پی نوشت :
1 . سؤال تلفنی ( 7743232 - 0251 ) از دفتر رهبری . زمان تماس 30 / 9 روز 26 / 2 / 90 .