آیا رفت و آمد و معاشرت با اهل سنت و اهل حق مشکلی دارد
ابن سینا در مورد شراب و ... نظراتی دارد که با دستورات اسلام در تناقض است چرا
لطفا کامل توضیح دهید

پرسش: دینی شرح آیا رفت و آمد و معاشرت با اهل سنت و اهل حق مشکلی دارد؟
پاسخ:
با سلام و تشکر به خاطر ارتباط تان با اين مرکز
رفت و آمد و معاشرت با اهل سنت و اهل حق در صورتی که خوف انحراف اعتقادی نباشد، اشکال ندارد.(1)
اگر اهل حق حضرت على (عليه السلام) را خدا بدانند يا منكر معاد باشند يا منكر يكى از ضروريات دين مثل نماز يا روزه باشند، كافر و نجس مى باشند (2) . در غیر این موارد پاک اند و مسلمان حساب می شوند.در صورتی که رفت و آمد با آن ها سبب انحراف در اعتقاد نشود ،جایز است.
پی نوشت ها:
1. سؤال از دفتر آیت الله فاضل.
2. آیت الله فاضل، جامع المسائل، چاپ دهم، نشر امیرالعلم، مسأله 1476.

پرسش: ابن سینا در مورد شراب و ... نظراتی دارد که با دستورات اسلام در تناقض است، چرا ؟
پاسخ: مدير بخش:
ممكن است اين پاسخ مورد سوء استفاده قرار گيرد، لذا لازم است فوائد و آثار خوب طبي شراب به صورت محسوسي تعديل شده و تنها به صورت مبهم اشاره شود.
و همانطور كه در ابتداء پاسخ آمده است به تفصيل اين تعارض پرداخته شود نه بيان آثار و فوائد شراب از ديدگاه اين سينا چرا كه سوال اصلي پرسشگر تناقض بين دستور اسلام و نظر ابن سينا است نه تبيين فوائد شراب از ديدگاه ابن سينا باید به آیه قرآن کریم در این خصوص اشاره شود که خطاب به پیامبر فرمود :
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِما إِثْمٌ كَبِيرٌ وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ وَ إِثْمُهُما أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما؛ (1)
درباره شراب و قمار از تو سؤال مى‏كنند، بگو:" در آن ها گناه و زيان بزرگى است، و منافعى (از نظر مادى) براى مردم در بر دارد، (ولى) گناه آن ها از نفع شان بيش تر است.
در این آیه هم به ضرر های شراب و هم به برخی منافع آن اشاره شده، ولی تصریح گردیده که ضرر های آن بيش تر از منافع آن است .به همین دلیل در اسلام حکم به حرمت آن شده است .(2)
شراب از دیدگاه ابن سینا !
ایشان درباره شراب سخنانی دارد که بر حسب ظاهر سوال بر انگیز است، ولی اگر دقت شود او در صدد بیان همان مسایلی است که در آیه در باره شراب اشاره شده ؛ در مقام بیان رویکرد حکم شرعی شراب نیست ، بلکه در این باره شاعرانه و یا طبیبانه سخن گفته است، مثلا می گوید :
شراب را چه گنه گر که ابلهی نوشد
گهی به تیغ برد دست و گهی به سوی نجق
چو بو علی می ناب ار خوری حکیمانه
به حق حق که وجودت به حق شود ملحق
حلال گشت به فتوای عقل بر دانا
حرام گشت به فتوای شرع بر نادان
در مقام بیان خواص طبی آن فارغ از حکم شرعی اش می گوید:
شراب سفید و رقیق برای کسانی که مزاج گرم دارند، ممکن است به مناسبت رطوبت بخشی، سردرد ناشی از التهاب معده را از بین ببرد و یا سبک تر گرداند. شراب صاف شده همراه انگبین و نان نیز - به ویژه اگر قبل از نوشیدن به مدت دو ساعت با هم آمیخته گردند-همان کار را انجام دهد.
برای کسی که فربهی و نیرومندی آرزو می کند، شراب شیرین و غلیظ توصیه می شود، لیکن باید از بند آمدن ها بر حذر باشد. برای کسی که سرد مزاج و بلغمی است ،شراب سرخ و کهنه بی فایده نیست و علت آن را سابقا بیان کردیم. قبل از هضم شدن و سرازیر شدن لقمه نباید مایعی به میان آید. اگر غذا بد کیموس باشد ،نباید موقع خوردن آن و حتی بعد از هضم آن نوشابه ای خورد ،زیرا مواد آبکی، میموس بد را تا نقاط دور دست بدن می برد. نوشیدن شراب بر روی میوه و به ویژه بر روی خربزه خوب نیست.
نوشیدن شراب باید با پیمانه های کوچک شروع شود و این روش بهتر از نوشیدن با پیمانه های بزرگ تر است. کسی که به شراب عادت داشته باشد ،چنانچه در هنگام غذا خوردن سه پیمانه سر کشد ،زیانی نمی بیند. اگر به شراب خو نگرفته و دارای تن سالم است، چنانچه بعد از رگ زدن مقداری از آن بنوشد، بی فایده نیست. کسانی که بیماری زهره دارند و کسانی که تر مزاجند ،از شراب بهره می بینند، زیرا شراب زهره را می راند و رطوبت را پخته می گرداند.
هر قدر عطر شراب بیش تر، بوی آن در افزایش و مزه آن لذیذتر باشد ، نوع آن بهتر است. شراب بلغم را می گدازد، صفرا را از ادرار و مشابه آن بیرون می راند، سودا را می لغزاند و آسان بیرون می کند و بازگشت آن مانع می شود؛ هر بند آمده ای را بدون اینکه گرمی بیگانه را زیاد به کار برد، آب می سازد و می گدازد. انواع شراب را در جای خود توصیف خواهیم کرد.
کسی که سینه اش بی توان است و در فصل زمستان نفس تنگی بر او عارض می شود،نباید زیاد شراب بخورد . اگر بخورد ،معده اش نباید پر از طعام باشد . باید در غذایش ماده جریان اندازنده ای باشد تا اگر معده از شراب و طعام انباشته شد ،بیرون براند . بهتر آنست که جهت آسودگی آب انگبین بنوشد و آن را باز بیرون دهد . بعد دهان را با سرکه و انگبین و رخساره را با آب سرد بشوید.
بدان که: شراب کهنه را باید در رده داروها قرار داد، نه رده غذاها. شراب نو رسیده برای کبد خوب نیست و کبر را بر اثر باد کردن و اسهال دادن به شورش می اندازد.
کسی که از خوردن شراب احساس سوزش می کند ، باید بعد از نوشیدن آن انار و آب بمکد و فردای آن روز در ناشتا شربت افسنطین بنوشد و کمی غذا بخورد و استحمام کند.
بدان : شراب آمیخته با آب معده راسست و تر می گرداند و زودتر مستی می آورد، زیرا آبی که در آن است، آن را زودتر به مقصد می رساند. شراب آمیخته با آب، پوست را صیقل می دهد و نیروهای روانی را تشدید می کند.(3)
بوعلی به عنوان یک طبیب در باره برخی آثار و خواص شراب سخن گفته است و نه به عنوان یک فقیه ،ولی باید توجه داشت همان طور که در آیه پیش گفته اشاره شد ،منافع یاد شده در کلام بوعلی برای شراب هرگز نمی تواند ضررهای روحی ،معنوی،اخلاقي و جسمي كثير آن را كه علم امروزي نيز آن را تاييد مي كند ، جبران کند. از این رو در شرع مقدس حکم به حرمت آن شده است .
پی نوشت ها:
1 .بقرة (2) آيه 219 .
2. ناصر مکارم و دیگران، تفسير نمونه، ج‏2، ص 116 نشر دارالکتب الاسلامیه، تهران، بی تا.
3. شیخ الرئیس ابن سینا ،قانون در طب ،کتاب اول، نقل از ابن القفطی ،تاریخ الحکما ،چاپ لایپزیک، بی تا .