علائم پيش از ظهور

پرسش: علائم پيش از ظهور

شرح : كتاب شش ماه پاياني نوشته مجتبي الساده رو مطالعه كردم. در مورد علائم پيش از ظهور حضرت مهدي (عج) از زبان پيامبر روايت زيادي در اين كتاب نقل شده كه يكي از روايات ، طولاني است كه حضرت خطاب به سلمان در حجه الوداع بيان مي دارند . بخش هايي از اين روايت كه در مورد زنان آخرالزمان است . مرا به فكر فرو برد. حضرت بعد از اينكه از وقايع ناگوار آن دوران(پيش از ظهور)نام مي برند مي فرمايند: در آن زمان زنان فرمانروا مي شوند و سروري مي يابند. با زنان و كنيزكان مشورت مي گردد. مرد با همسرش در تجارت شريك مي شود .

از آن جا كه رسول خدا(ص)از اتفاق هاي آخر الزمان به بدي ياد مي كنند، گمان من بر اين مي رود كه از اين دو اتفاق هم به بدي و زشتي ياد شده و حضرت اين اتفاق ها را ناپسند مي دانند. آيا حدس من درست است؟ اگر اين طور است. چرا اين وقايع از نظر رسول خدا بد است .يعني ايشان با زمامداري زنان مخالفند؟ حتي مشورت مردان با زنان خود را جايز نمي دانند؟ تجارت را براي زنان زشت و ناپسند مي دانند؟
پاسخ:
پرسشگر گرامی با سلام سپاس از ارتباط تان با این مرکز.
زنان هم در بعد ظهور و هم در هنگام ظهور در حكومت امام زمان فعالیت خواهند داشت . روایات نشان می دهد که در قیام جهانی حضرت مهدی علیه السلام زنان هم حضور خواهند داشت.
امام باقر علیه السلام فرمود: «سوگند به خدا، سیصد و اندی نفر می آیند. در میان شان 50 نفر زن هستند. در مکّه اجتماع می کنند، بی آن که قبلاً وعده داده باشند. آمدن شان همچون ابرهای پاییزی است (که با حرکات تند می آیند و در آن مرکز جمع می گردند)».(1) این 50 تن از بزرگان یاران امام هستند ؛ زیرا جزء 313 برگزیده خواهند بود.
«مفضّل» می گوید: امام صادق فرمود: «همراه مهدی سیزده زن هست». عرض کردم: این بانوان برای چه کنار مهدی هستند؟ فرمود: « مجروحان را مداوا می کنند و از بیماران جنگی پرستاری می نمایند، چنان که زنان در زمان پیامبر همراه حضرت در جنگ ها این کارها را بر عهده می گرفتند».(2)
اما روايات اين باب ناظر به فعاليت خاص بانوان است ،نه مطلق فعاليت هاي حكومتي.
یکی از مسائلی که در حکومت های آخر الزمان مطرح است، سلطه و نفوذ زنان در امور سیاسی می باشد که این تسلط را به دو گونه می توان تقسیم نمود:
1 - زنان به طور مستقیم بر مردم فرمانروایی کرده ، رهبری یا ریاست کشور را به دست می گیرند .
2 - زنان با استفاده از نیروی خارق العاده خویش، فرمانروایان و سران کشور را به زیر سلطه خود می برند تا آنان طبق نظر و عقیده آن ها عمل نمایند .
غير روايتي كه از پيامبر اسلام نقل نموديد ،اخباری نيز از معصومین وارد گردیده كه بر رشد و تسلط زنان بر امور سیاسی و ... در آخر الزمان اشاره دارد .
حضرت علی می فرمایند: «زمانی خواهد آمد که افراد فاسد و زناکار به ناز و نعمت رسند . انسان های با انصاف ضعیف می شوند . پرسیدند که این دوره چه وقت خواهد بود؟ فرمود: آن گاه که زنان و کنیزان بر امور مردم مسلط شوند و خردسالان به فرمانروایی رسند .» (1)
همچنین امام صادق طی حدیثی طولانی که به بیان نشانه های ظهور پرداخته اند، در این مورد می فرمایند:
«... در آن زمان زنان بر ملک تسلط می یابند . بر هر امری استیلا پیدا می کنند. زنان را می بینی که بسان مردان، مجالس (کنفرانس) راه می اندازند .» (2)
آری جهان در آخرالزمان، با رشد بی رویه نهضت های زنانه که برای اعتراض به پامال شدن حقوق شان صورت می گیرد، روبه رو خواهد شد . در انتها، تاریخ جهان شاهد تجربه ای جدید در عالم حکمرانی و سیاست خواهد بود . اما مطلب مهمی که نباید از نظر دور داشت، این است که طبق دسته ای از روایات، در آخرالزمان، تعداد مردان کاهش چشمگیری می یابد . شاید به همین دلیل باشد که زنان در اکثر امور بر مسند قدرت خواهند نشست .
رسول خدا می فرمایند:
«از نشانه های آخرالزمان این است که برای هر پنجاه زن، یک سرپرست خواهد بود . این در حالی است که زنان زیاد و مردان کم گردند .» (3)
شاید این وضع در اثر افزایش تلفات جانی مردان در اثر برپایی جنگ های پی در پی و طولانی باشد . در آخرالزمان، زنان حکومت را به دست خواهند گرفت . پس از قرون متمادی، جامعه بشری از مرد سالاری به سوی زن سالاری سوق داده خواهد شد
اگر در روايات از مشورت با زنان نهي شده، شايد بدين جهت باشد كه مهم‏ترین هدف مشورت، یافتن بهترین گزینه و شیوه‏های اجرایی است. هر کس نمی‏تواند طرف مشورت قرار گیرد، زیرا گاه آن ها نقاط ضعفی دارند که مشورت با آن ها مایه بدبختی و عقب افتادگی است. علی(ع) می‏فرماید:
با فرد بخیل، ترسو و حریص مشورت نکن، چون در هر یک از این‏ها نقطه ضعفی وجود دارد که مانع نیل تو به حقیقت می‏شوند.(4)
در همین راستا، به خاطر برخی نکات بیولوژیکی و زیست‏شناختی در بانوان که غلبه احساسات و هیجان‏ها بر خردورزی آن ها و نیز محدودیت اجتماعی است که باعث کاهش تجربه آنان می‏گردد، رایزنی با بانوان را محدود نموده است. و گرنه جز اين محدوديت ها در مشورت با بانوان يا زمامداري و تجارت آنان مشكلي ديده نمي شود.
از برخی مسئولیت‌های اجرایی و اجتماعی که شرایط ویژه ای را می‌طلبد و از جهاتی سخت و سنگین بوده و دغدغه و درگیری فکری بسیار دارد، چون با ویژگی‌های زنانه و روحیه ظریف و لطیف زن همخوانی ندارند، مانند جنگ و جهاد، خدا این قبیل امور سخت را از دوش او برداشته تا با آرامش بیش تر به پرورش نسل نو بپردازد.

رک: مجله شمیم یاس ، آبان 1382، شماره 8
پی نوشت ها:
1. نجم الدین طبسی، چشم اندازی از حکومت مهدی ، ص 24 .ناشر موسسه بوستان کتاب.
2. الکافی، شیخ کلینی ، ج 8، ص 37 ، تحقیق : تصحیح و تعلیق : علی اکبر غفاری ،ناشر : دار الکتب الإسلامیة - طهران.
3. مسند احمدبن حنبل ، ج 3، ص 120 ، ناشر : دار صادر - بیروت - لبنان.
4. نهج البلاغه، نامه 53.

پی‌نوشت‌:
1. بحارالانوار، ج52، ص 223.
2. اثبات الهداة، ج7، ص 150 و 171.

پرسش: در جاي ديگري از اين روايت مي فرمايند:زنان بر زين ها سوار مي گردند كه لعنت من بر چنين زنان مسلماني باد! منظور حضرت از زين چيست؟ آيا منظور خودروست و اشاره به رانندگي خانم ها در اين دوران دارند و يا حتي اگر منظور ايشان زين اسب است ، چرا از نظر ايشان سواركاري براي زن ها بد است و اين گونه زنان ملعون ايشانند؟ با توجه به اينكه شرايط كنوني جامعه ما زنان را ملزم به يادگيري رانندگي و سواركاري مي كند و جزو لازمات زندگي زنان امروزيست .آيا ما زنان مسلمان كه رانندگي مي كنيم مورد لعنت پيامبريم؟

پاسخ:
پرسشگر گرامی با سلام سپاس از ارتباط تان با این مرکز.
در برخی روایات از سوار شدن زنان بر زن اسب نهی شده است . جهت توضیح برخی روایات را ذکر مي كنيم و سپس به تحلیل آن می پردازیم :
نَهَى رَسُولُ اللَّهِ أَنْ يُرْكَبَ سَرْجٌ بِفَرْج؛‏(1)
رسول خدا از این که زنی سوار بر زین اسب و قاطر شود، نهی کرد.
قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ لَا تَحْمِلُوا الْفُرُوجَ عَلَى السُّرُوجِ فَتُهَيِّجُوهُنَّ لِلْفُجُور؛(2)
امام علی فرمود: زنان را بر زین ها سوار نکنید که بر کارهای خلاف تهییج شوند( احساس ریاست کنند و سردمدار حرکت های غیر عقلانی و غیر شرعی شوند.)
علامه مجلسی در مرآه العقول حدیث اول را ضعیف و حدیث دو را هم بنا بر قول مشهور ضعیف می شمارد و حداکثر دلالت آن ها را بر کراهت می داند.(3)
در روایتی دیگر آمده که عایشه اولین کسی بود که بر زین قاطر سوار شد.(4)
بعید نیست که سوار شدن از باب شبیه شدن به رفتار همسر رسول خدا مکروه باشد که با این عملش دستور رسول خدا را زیر پا نهاد . در این صورت سوار شدن زنان بر زین ها و کنار زدن مردهای عاقل و عالم و توانمند و سردمداری حرکت های اجتماعی ناپسند شمرده شده است.
همچنین ممكن است كنايه از سردمداری زنان در حرکت های اجتماعی باشد.
حضرت علي فرمود : يَأْتِي عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ ........فَعِنْدَ ذَلِكَ يَكُونُ السُّلْطَانُ بِمَشُورَةِ النِّسَاءِ وَ إِمَارَةِ الصِّبْيَانِ وَ تَدْبِيرِ الْخِصْيَان(5)
گر چه زنان مانند مردان به تکالیف اجتماعی و امر به معروف و نهی از منکر و ظلم ستیزی و...مکلف هستند ، ولی باید ضمن شرکت در این میدان ها، سعی کنند حتی الامکان رهبری را به مردان عالم و عاقل و توانمند بدهند . آنان در زمره یاوران باشند. حتی الامکان از سردمداری حرکت های اجتماعی بپرهیزند.
با استناد به این روایات و امثال آن نمی توان به کراهت سوار کاری و اسب سواری یا رانندگی زنان فتوا داد. انجام این امور برای زنان اشکال ندارد بلکه در مواردي رجحان و برتري دارد .
پی نوشت ها:
1.الکافی، ج5،ص516، اسلامیه، بی تا.
2. همان.
3. مرآه العقول، محمد باقر مجلسی ،ج20،ص332،دار الکتب. الاسلامیه،تهران،1408.
4. همان، ج1،ص302.
5. نهج البلاغه فیض الاسلام ،كلمات قصار 102 .