پاسخ ارائه شده به سؤالِ یک پرسشگر با مشخصات خاص است. در صورتی که سؤال یا ابهامی برای شما ایجاد شده از طریق درگاه های پاسخگویی پیگیری فرمائید.

در بحث با دوستانم که می گویند خوردن شراب حرام نیست با مشکل مواجه شدم میگویند ما به اندازه ای می خوریم که مست نشویم به احادیث نیز اعتقاد ندارند چگونه به آنها حالی کرد که یک قطره هم حرام است؟

پرسش: خوردن شراب و کليه مشروبات الکلي حرام است شرح : در بحث با دوستانم که مي گويند خوردن شراب حرام نيست ،با مشکل مواجه شدم .مي گويند ما به اندازه اي مي خوريم که مست نشويم. به احاديث نيز اعتقاد ندارند. چگونه به آن ها حالي کرد که يک قطره هم حرام است؟

پاسخ: پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباط تان با اين مرکز.
يكى از احكام مسلّم اسلام، حرمت نوشيدن شراب ،چه کم و چه زياد آن است، كه در آيات به نحو صريح بيان شده است .
براى فهم حرمت شراب و حكمت و فلسفه اين حكم بايد دو نكته مورد توجه قرار گيرد:
1 - احكامى كه از طرف خداوند براى بشر تعيين شده و پيامبر مأمور ابلاغ آن شده، براى سعادت و خوشبختى انسان وضع شده ، مسلمان چون معتقد به خدااست، اطمينان دارد كه احكام و دستورهاى الهى داراى منافع و مصلحت هايى است كه خداوند از آن آگاهى داشته ، براى ابلاغ آن به انسان‏ها توسط پيامبر وحى كرده است، اگر چه ما از حكمت و فلسفه احكام يا برخى از حكمت‏هاى آن آگاهى نداشته باشيم، اما چون معتقديم كه آن را جهت خير و صلاح و رستگارى انسان‏ها وضع كرده، به آن پايبند بوده و عمل مى‏كنيم، همانند اطاعت از نسخه‏هاى پزشكى كه با اطمينان از تخصص پزشك در رشته خود، داروهاى تجويزى را عمل مى‏كنيم، اگر چه از كيفيت داروها و چگونگى تأثير آن اطلاع چندانى نداريم.
پيامبران و امامان معصوم (ع) طبيبان دردهاى انسان هستند . مى‏دانند چه چيزهايى براى سلامت فكري بشر مفيد و چه چيزهايى مضر است. (1). در آيات به طور آشكار شراب امر پليد و زشت اعلام شده و انسان‏ها را از مصرف آن بازداشته، خداوند در قرآن فرمود: "انما الخمر و الميسر... رجسٌ مِن عمل الشيطان فاجتنبوه"(1) شراب و قمار و... پليد و عمل شيطانى است، از آن اجتناب كنيد".
سپس خداوند در سبب حرمت مى‏فرمايد: "انّما يريد الشيطان أن يوقع بينكم العداوه و البغضاءَ فى الخمر والميسر"(2) شيطان مى‏خواهد با شراب و قمار بين شما دشمنى و كينه ايجاد كند.
در اين آيات، نوشيدن شراب عمل شيطانى و پليد دانسته شده كه آثار روحى و روانى نامطلوب در انسان برجاى مى‏گذارد كه از جمله آن‏ها كينه و دشمنى است.
در آيه ديگر خداوند مى‏فرمايد: " از تو در مورد شراب و قمار مى‏پرسند، بگو در آن دو گناهى بزرگ است."(3)
در روايات حرمت شراب به صورت مفصل و با ذكر آثار نامطلوب آن بيان شده است.
از مولاى متقيان سؤال شد: آيا شما فرمودي كه شراب از دزدى و زنا بدتر است، فرمود: "بلى، زنا كننده شايد گناه ديگرى نكند، ولى شرابخوار چون شراب بخورد، زنا مى‏كند، آدم مى‏كشد، نماز را ترك مى‏كند."(4)
از امام باقر (سلام اللَّه عليه) سؤال شد كه بزرگ‏ترين گناه كبيره كدام است؟ فرمود: "شرابخواري ، خداوند به چيزى چون مي‏خوارى نافرمانى نشده ! ممكن است شخص نماز واجب خود را ترك كند و با مادر و دختر و خواهر خود زنا كند، در حالى كه مست و لايعقل باشد."(5)
امام رضا فرمود: خدا شراب را بدان جهت حرام كرد كه مايه فساد و بازداشتن عقل از درك حقايق و از بين بردن شرم و حيا است.(6)
علاوه بر آيات و روايات امروزه از نظر علمى نيز مضرات مصرف مواد الكلى به اثبات رسيده است. دانشمندان به اين واقعيت اعتراف داشته‏اند كه از جمله آثار زيان بخش شراب، پيامد سوئى است كه روى مغز و عقل مى‏گذارد و آن را از كار مى‏اندازد. روشن است كه با از بين رفتن عقل، پرده شرم و حيا دريده مى‏شود. در نتيجه ميدان به دست غرايز حيوانى مى‏افتد و انسان به صورت حيوانى وحشى و لجام گسيخته درمى‏آيد. نوشابه‏هاى الكلى پس از استفاده سريعاً جذب خون مى‏شود و خون در مسير خود مغز و مغز حرام را بى نصيب نمى‏گذارد، در نتيجه عمل سلسله اعصاب رو به ضعف مى‏رود و خويشتن دارى كه ارادى و منشأ شرم و حيا در انسان و مانع از بروز كارهاى زشت است، از دست مى‏رود. الكل عالى‏ترين اعمال مغزى را فلج مى‏كند.(7)
ملاك امتياز آدمي بر ساير جانداران عقل او است . به خاطر عقل است كه انسان علم و دانش مي اندوزد. همه ترقيات و پيشرفت هاي جوامع بشري ثمرة دانش بشري است . شراب، عقل را اگر چه به صورت محدود و موقت زايل مي كند.
براي آشنايي بيش تر با زيان هاي شراب، قسمتي از نظريات دانشمندان روان شناس و پزشكان را در مورد زيان هاي شراب مي آوريم:
اثر الكل در عمر:
يكي از دانشمندان مشهور غربي اظهار مي دارد كه هر گاه از جوانان 21 تا 23 ساله معتاد به مشروبات الكلي 51 نفر بميرند، در مقابل از جوان هاي غير معتاد ده نفر هم تلف نمي شوند. دانشمند ديگري ثابت كرده است كه جوان هاي 20 ساله كه انتظار مي رود پنجاه سال عمر كنند، در اثر نوشيدن الكل بيشتر از 35 سال عمر نمي كنند.
زيان هاي اجتماعي الكل:
طبق آماري كه پزشك قانوني شهر "ليون" در 1961 تهيه نموده، جرائم اجتماعي الكليست ها از اين قرار است: مرتكبين قتل هاي عمومي 50 درصد، ضرب و جرح 77/8 درصد، سرقت 88/5 درصد، جرائم جنسي، 88/8 درصد. اين آمار نشان مي دهد كه بيشتر جنايات و جرائم بزرگ در حال مستي روي مي دهد.
آنچه در آمارها آمده تنها گوشه اي از آثار و مضرات شراب، آن هم از نظر جسماني و مادي است امّا آثار مخرب اجتماعي و روحي و معنوي آن بسيار بزرگ تر است. بر اساس روايات، نوشيدن شراب در اديان ديگر آسماني نيز حرام بوده. از حضرت باقر(ع) نقل است: "خداوند هيچ پيامبري را نفرستاد مگر اين كه حرمت شراب جزء برنامة رسالت او بود و شراب از ابتدا حرام بود".
آنچه فعلاً مشهود است كه پيروان اديان آسماني مانند مسيحي ها شراب مي نوشند، دليل نمي شود بر اين كه حضرت مسيح(ع) آن را حلال شمرده باشد، بلكه چه بسا به جهت تحريف در آموزه هاي ديني اين امر صورت مي گيرد.

پى‏نوشت‏ها:
1. مائده(5) آيه 190.
2. همان، آيه 291.
3. بقره (2) آيه 219.
4. شهيد دستغيب، گناهان كبيره، ج 1، ص 234.
5. همان، ص 233.
6. سيد هاشم رسولى محلاتى، كيفر گناه، ص 78.
7. همان، ص 80.