پاسخ ارائه شده به سؤالِ یک پرسشگر با مشخصات خاص است. در صورتی که سؤال یا ابهامی برای شما ایجاد شده از طریق درگاه های پاسخگویی پیگیری فرمائید.
آیا از ان چیزی باقی مانده است؟
اصول اربعمأة به 400 اثري مي‌گويند كه توسط اصحاب ائمه نوشته شده بود. موضوع اين مجموعه‌هاي حديثي، كلمات ائمه در موضوعات گوناگون بوده است...

اصول أربعمأة چیست و آیا از ان چیزی باقی مانده است؟

اصول اربعمأة به 400 اثري ميگويند كه توسط اصحاب ائمه نوشته شده بود. موضوع اين مجموعههاي حديثي، كلمات ائمه در موضوعات گوناگون بوده است. "شيخ بهايي" در مشرق الشمسين يكي از قرينههاي صحت حديث نزد علماي شيعه را وجود آن در چند اصل يا تكرار آن در يك اصل و يا وجود حديث در يك اصل كه صاحب اصل از افراد قابل اطمينان قطعي (اصحاب اجماع) نزد شيعه ميداند و همين امر حاكي از اعتماد قدما به محتويات اصول مزبور ميباشد. ظاهراً علت اعتماد به اصول مزبور اين است كه معمولاً اصحاب ائمه عليهمالسلام هنگام شنيدن حديث از امام بدون فوت وقت آن را مينوشتهاند كه قهراً احتمال فراموشي يا كم و زياد شدن متن آن كمتر است.

 مؤلفان اين اصول همگي افراد قابل اعتماد وراست­گو (ثقه) بودهاند، اما همگي شيعهي 12 امامي نبودهاند. شيخ طوسي در كتاب فهرست ميفرمايد: «تعدادي از مؤلفان شيعه و صاحبان اصول اگر چه در نحلههاي مذاهب فاسد بودهاند، اما كتبشان (از جهت راست­گويي و اداء امانت) مورد تأييد و اعتماد است.» در عصر حاضر تعداد اندكي از اصول اربعمأه باقي مانده است، اما وجود آن­ها به صورت كامل حداقل تا نيمهپنجم (زمان تالیف كتب اربعه) قطعي است. قبل از تالیف كتب اربعه ( اصول كافي، من لا يحضره الفقيه، التهذيب، الاستبصار ) اهتمام به حفظ اين اصول زياد بوده است. اما پس از نوشته شدن اين كتب كمكم اهتمام به نگه­داري اصول كم شده است. علت اين امر هم عدم ترتيب موضوعي اين 400 كتاب بوده است كه كار با آن­ها را براي مراجعه كننده مشكل مينموده است. از طرفي هم كتب 4 گانهحديثي تمام محتويات اين اصول را به صورت منظم درآورده بودند. آن­چه از اين اصول در زمان ما باقي مانده تنها 16 اصل ميباشد كه تمام آن به صورت كامل در بخش خاتمهكتاب مستدرك­الوسايل آمده است. برخي از اين اصول به صورت جداگانه نيز چاپ شده است. از مؤلفين صاحب اصل ميتوان به افراد ذيل اشاره نمود:

1. زيد رزّاد، از اصحاب امام صادق (ع)

2. ابيسعيد

3. عاصم بن حميد حنّاط كوفي

4. زيد نرسي

5. جعفر بن محمد حضرمي

6. موسي بن بكر واسطي

7. معاويه بن عمار بن ابي معاويه دهني

8. احمدبن ابي نصر بزنطي، از اصحاب امام رضا (ع)

9. ابان بن تغلب(1) 

پی نوشت :

1. سايت پژوهشكده باقر العلوم لينك :<http://www.pajoohe.com/fa/index.php?Page=definitionUID=21346> .